land record 2024 अनेकदा शेतकऱ्यांना त्यांच्या सातबाऱ्यावर नमूद केलेली शेतजमीन आणि प्रत्यक्षात दिसणारी जमीन यात तफावत जाणवते. या शंकेचे निरसन करण्यासाठी शासकीय पद्धतीने शेतजमिनीची मोजणी करणे हा एक महत्त्वाचा पर्याय आहे. या लेखात आपण शेतजमिनीची मोजणी करण्याची प्रक्रिया, आवश्यक कागदपत्रे आणि सरकारची नवीन ई-मोजणी प्रणाली याविषयी सविस्तर माहिती पाहणार आहोत.
मोजणीसाठी अर्ज प्रक्रिया: शेतजमिनीच्या हद्दीबाबत शंका असल्यास, शेतकरी भूमी अभिलेख विभागाच्या तालुका स्तरावरील कार्यालयात अर्ज करू शकतात. अर्जाचा नमुना सरकारच्या bhumiabhilekh.maharashtra.gov.in या वेबसाईटवर उपलब्ध आहे. अर्जात खालील माहिती भरणे आवश्यक आहे:
- अर्जदाराचे संपूर्ण नाव आणि पत्ता
- मोजणीची माहिती (प्रकार, कालावधी, उद्देश)
- तालुका, गाव आणि गट क्रमांक
- मोजणी फीची रक्कम आणि चलन/पावती क्रमांक
- सहधारकांची माहिती (असल्यास)
- लगतच्या शेतकऱ्यांची नावे आणि पत्ते
आवश्यक कागदपत्रे: मोजणीसाठी खालील कागदपत्रे आवश्यक असतात:
- मोजणीचा अर्ज
- मोजणी फीचे चलन किंवा पावती
- 3 महिन्यांच्या आतील सातबारा उतारा
- इतर स्थावर मालमत्तेसाठी 3 महिन्यांची मिळकत पत्रिका
मोजणी शुल्क: मोजणी शुल्क हे क्षेत्र आणि कालावधीनुसार ठरते:
- साधी मोजणी (6 महिने): 1,000 रुपये प्रति हेक्टर
- तातडीची मोजणी (3 महिने): 2,000 रुपये प्रति हेक्टर
- अतितातडीची मोजणी (2 महिने): 3,000 रुपये प्रति हेक्टर
मोजणी प्रक्रिया:
- अर्ज आणि कागदपत्रे कार्यालयात जमा करणे
- अर्ज ई-मोजणी प्रणालीत दाखल करणे
- कागदपत्रांची तपासणी आणि फी चलन जनरेट करणे
- शेतकऱ्याने बँकेत फी भरणे
- मोजणीचा नोंदणी क्रमांक तयार होणे
- शेतकऱ्याला मोजणी अर्जाची पोहोच देणे (मोजणीचा दिनांक, कर्मचारी माहिती इ.)
ई-मोजणी प्रणाली: महाराष्ट्र सरकारचा भूमी अभिलेख विभाग ऑनलाईन पद्धतीने जमीन मोजणी करण्याची प्रक्रिया राबवत आहे. यालाच ई-मोजणी म्हटले जाते. या प्रणालीचे फायदे:
- शेतकरी घरी बसून संपूर्ण प्रक्रिया पूर्ण करू शकतात
- अर्ज ऑनलाईन भरता येईल
- मोजणीच्या प्रक्रियेची स्थिती ऑनलाईन तपासता येईल
- मोजणीची नक्कल (प्रत) ऑनलाईन डाउनलोड करता येईल
सतीश भोसले (उपसंचालक, भूमी अभिलेख संलग्न जमाबंदी आयुक्त, पुणे) यांच्या मते, “ई-मोजणी प्रणालीमुळे शेतकऱ्यांना घरी बसून संपूर्ण प्रक्रिया पूर्ण करता येईल. त्यामुळे त्यांचा वेळ आणि पैसा वाचेल.”
शेतजमिनीची मोजणी ही एक महत्त्वाची प्रक्रिया आहे जी शेतकऱ्यांना त्यांच्या जमिनीच्या हद्दी निश्चित करण्यास मदत करते. सध्याची ऑफलाईन प्रक्रिया जरी थोडी वेळखाऊ असली, तरी ई-मोजणी प्रणालीच्या आगमनामुळे ही प्रक्रिया अधिक सुलभ आणि कार्यक्षम होण्याची अपेक्षा आहे. शेतकऱ्यांनी या नवीन प्रणालीचा लाभ घेऊन आपल्या शेतजमिनीची अचूक माहिती मिळवावी आणि संभाव्य वाद टाळावेत.
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाच्या सूचना:
- मोजणीसाठी अर्ज करताना सर्व माहिती अचूक भरा.
- आवश्यक कागदपत्रे वेळेत जमा करा.
- मोजणी शुल्क वेळेत भरा.
- मोजणीच्या दिवशी शेतावर उपस्थित राहा.
- शेजारच्या शेतकऱ्यांना मोजणीबद्दल कळवा.
- ई-मोजणी प्रणालीबद्दल माहिती ठेवा आणि तिचा वापर करा.
शेतजमिनीची मोजणी ही एक महत्त्वाची प्रक्रिया असून ती वेळोवेळी करणे आवश्यक आहे. यामुळे भविष्यातील वाद टाळता येतात आणि शेतीचे व्यवस्थापन सुरळीत होते. सरकारच्या ई-मोजणी प्रणालीमुळे ही प्रक्रिया अधिक सोपी होणार असून शेतकऱ्यांनी याचा जास्तीत जास्त फायदा घ्यावा.