Fall in gold prices २०२४ च्या पहिल्याच दिवशी भारतीय बाजारपेठेत सोन्याच्या किमतीत लक्षणीय घसरण झाली, ज्याने गुंतवणूकदार आणि सर्वसामान्य नागरिकांचे लक्ष वेधून घेतले. या घसरणीमागील अनेक कारणे असली तरी, प्रामुख्याने जागतिक आर्थिक घडामोडींचा थेट परिणाम यात दिसून आला. विशेषतः, अमेरिकी डॉलरच्या तुलनेत भारतीय रुपयाच्या मूल्यात झालेली घट आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतील सोन्याच्या मागणीत झालेली कमतरता यांचा परिणाम स्पष्टपणे जाणवला.
बाजारपेठेतील उलथापालथ
२०२३ च्या शेवटच्या काही महिन्यांत सोन्याच्या दरांनी नवीन उच्चांक गाठला होता. मात्र नवीन वर्षाच्या सुरुवातीलाच सुमारे २,७०० रुपयांची एकदम घसरण नोंदवली गेली. ही घसरण केवळ सोन्यापुरती मर्यादित नव्हती, तर चांदीच्या किमतींमध्येही मोठी घट झाली. चांदीचा दर प्रति किलो ९१,३०० रुपयांपर्यंत खाली आला, जो आधीच्या किमतीपेक्षा २,७०० रुपयांनी कमी होता. या घसरणीमागे अनेक आंतरराष्ट्रीय घटक कारणीभूत ठरले.
आंतरराष्ट्रीय घटकांचा प्रभाव
अमेरिकेच्या फेडरल रिझर्व्हने व्याजदर वाढवल्याचा थेट परिणाम किंमती धातूंच्या बाजारावर झाला. गुंतवणूकदारांनी सुरक्षित गुंतवणुकीच्या पर्यायांकडे वळण्यास प्राधान्य दिले, ज्यामुळे सोन्या-चांदीच्या मागणीवर परिणाम झाला. याशिवाय, जागतिक बाजारपेठेत तेलाच्या किमती, डॉलरचे मूल्य, आणि महागाई दर यांचाही मोठा प्रभाव सोन्याच्या किमतींवर पडला.
ग्राहकांसाठी सुवर्णसंधी
मात्र या घसरणीचा एक सकारात्मक पैलूही आहे. सोन्याच्या किमती कमी झाल्याने सर्वसामान्य ग्राहकांना सोने खरेदी करण्याची चांगली संधी उपलब्ध झाली आहे. विशेषतः लग्नसराईच्या हंगामात ही घसरण वरदान ठरली आहे. ग्रामीण भागात सोन्याला गुंतवणुकीचे प्रमुख माध्यम मानले जाते, त्यामुळे या काळात सोन्याची खरेदी वाढण्याची शक्यता आहे.
प्रमुख शहरांमधील दरांची स्थिती
देशातील प्रमुख शहरांमध्ये सोन्याच्या दरात किंचित फरक दिसून येतो. मुंबई, पुणे, बेंगळुरू, हैदराबाद, चेन्नई आणि कोलकाता या शहरांमध्ये २२ कॅरेट सोन्याचा दर प्रति १० ग्रॅम ७१,१०० रुपये इतका आहे, तर २४ कॅरेट सोन्याचा दर ७७,५६० रुपये आहे. दिल्ली, जयपूर आणि लखनौ या शहरांमध्ये हा दर थोडा जास्त असून, २२ कॅरेट सोन्याचा दर ७१,२५० ते ७१,३०० रुपयांदरम्यान आहे.
हे पण वाचा:
1 कोटी शेतकऱ्यांच्या खात्यावर पीक विमा अग्रीमचा दुसरा टप्पा खात्यात जमा Second of crop insurance
चांदीच्या बाजारातील स्थिती
चांदीच्या किमतीतील घसरण ही विशेषत्वाने औद्योगिक मागणीशी निगडित आहे. चांदीचा वापर इलेक्ट्रॉनिक्स उद्योग आणि सौर ऊर्जा क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणावर होतो. जागतिक आर्थिक मंदीमुळे या क्षेत्रांमधील मागणी कमी झाली आहे, ज्याचा थेट परिणाम चांदीच्या किमतींवर झाला आहे.
गुंतवणूकदारांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे
गुंतवणूकदारांनी या घसरणीकडे तात्पुरती स्थिती म्हणून पाहावे. जागतिक आर्थिक परिस्थिती सतत बदलत असते, त्यामुळे किमतींमध्ये पुन्हा वाढ होण्याची शक्यता नाकारता येत नाही. दीर्घकालीन गुंतवणुकीच्या दृष्टीने विचार करताना बाजारातील घडामोडींचे सखोल विश्लेषण करणे महत्त्वाचे ठरते.
२०२४ साठी अंदाज
आर्थिक तज्ज्ञांच्या मते, २०२४ मध्ये सोन्या-चांदीच्या किमतींमध्ये आणखी चढउतार होण्याची शक्यता आहे. जागतिक आर्थिक धोरणे, महागाई दर, आणि डॉलरच्या मूल्यातील बदल यांचा प्रभाव किमतींवर पडणार आहे. भारतीय संदर्भात विचार करता, सोन्याला असलेले पारंपरिक महत्त्व लक्षात घेता, दरातील घसरणीचा दीर्घकालीन परिणाम मर्यादित राहील असा अंदाज व्यक्त केला जात आहे.
हे पण वाचा:
कर्जमाफी योजनेच्या याद्या जाहीर या शेतकऱ्यांचे 3 लाख पर्यंतचे सरसगट कर्जमाफ loan waiver scheme