world’s biggest cyclone महाराष्ट्रात यंदाच्या पावसाळ्याने अनेक चढउतार पाहिले आहेत. सुरुवातीला चांगला मान्सून, त्यानंतर अतिवृष्टी आणि आता पावसाची विश्रांती – अशा विविध टप्प्यांतून राज्य गेले आहे. या लेखात आपण महाराष्ट्रातील पावसाची सद्यस्थिती आणि येणाऱ्या काळातील संभाव्य परिस्थितीचा आढावा घेणार आहोत.
सुरुवातीचा काळ: मान्सूनचे चांगले आगमन यंदाच्या हंगामाची सुरुवात अतिशय चांगली झाली. मान्सूनचे वेळेवर आगमन झाल्याने शेतकऱ्यांना पेरणीसाठी अनुकूल परिस्थिती मिळाली. यामुळे शेतीची कामे वेळेत पूर्ण होण्यास मदत झाली. शेतकऱ्यांमध्ये आशेचे वातावरण निर्माण झाले होते.
जुलैमधील अतिवृष्टी: जनजीवन विस्कळीत परंतु जुलै महिन्यात परिस्थिती बदलली. अनेक भागांत मोठ्या प्रमाणात पाऊस पडला, ज्यामुळे पूरपरिस्थिती निर्माण झाली. या अतिवृष्टीमुळे जनजीवन विस्कळीत झाले. अनेक ठिकाणी रस्ते, पूल वाहून गेले, घरांमध्ये पाणी शिरले आणि नागरिकांचे मोठे हाल झाले. शेतकऱ्यांच्या पिकांचेही मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले. उभी पिके वाहून गेली किंवा पाण्याखाली गेल्याने सडली.
हे पण वाचा:
राज्यात पुढील 11 दिवस पाऊसाची जोरदार बॅटिंग पंजाबराव डख यांचे मोठं भाकीत Heavy prediction of rain
ऑगस्टमधील विश्रांती: शेतीकामांना वेग ऑगस्ट महिन्याच्या सुरुवातीला पावसाने विश्रांती घेतली. यामुळे शेतकऱ्यांना दीर्घ काळ रखडलेली कामे पूर्ण करण्याची संधी मिळाली. फवारणी, खुरपणी आणि इतर महत्त्वाची शेती कामे वेगाने सुरू झाली. काही भागांमध्ये कडक ऊन पडू लागले, तर काही ठिकाणी ढगाळ वातावरण आणि सूर्यदर्शन पाहायला मिळू लागले.
पुढील काळातील अंदाज: 22 जिल्ह्यांत मध्यम ते जोरदार पाऊस भारतीय हवामान खात्याने पुढील काळासाठी महत्त्वाचा अंदाज वर्तवला आहे. त्यानुसार:
- 16 ऑगस्टनंतर राज्यातील 22 जिल्ह्यांमध्ये मध्यम ते जोरदार पावसाची शक्यता आहे.
- मुंबई शहर, उपनगर, रायगड, ठाणे, पालघर, खानदेश, नाशिक, पुणे, नगर, सोलापूर, सांगली, सातारा, छत्रपती संभाजीनगर, अकोला, अमरावती, गोंदिया, भंडारा, नागपूर, चंद्रपूर आणि गडचिरोली या जिल्ह्यांत जोरदार पाऊस पडू शकतो.
- दक्षिण कोकण आणि मराठवाड्यातील काही भागांत मध्यम स्वरूपाचा पाऊस अपेक्षित आहे.
- नाशिक, कोल्हापूर, सातारा, पुणे या जिल्ह्यांतील घाटमाथ्यावर अधिक पावसाची शक्यता आहे.
शेतकऱ्यांसाठी सूचना आणि सावधगिरीचे उपाय:
हे पण वाचा:
पुढील 4 दिवस राज्यातील 11 जिल्ह्यात मुसळधार पावसाला सुरुवात आत्ताच पहा आजचे नवीन दर Heavy rains today
- पावसापूर्वी नियोजन: येणाऱ्या पावसाचा अंदाज लक्षात घेऊन शेतकऱ्यांनी आधीच नियोजन करणे महत्त्वाचे आहे.
- पिकांचे संरक्षण: अतिवृष्टीच्या शक्यतेमुळे पिकांचे संरक्षण करण्यासाठी आवश्यक उपाययोजना कराव्यात.
- पाणी साठवण: कमी पावसाच्या भागांत पाणी साठवणुकीचे नियोजन करावे.
- फवारणी वेळापत्रक: पावसाचा अंदाज लक्षात घेऊन फवारणीचे वेळापत्रक ठरवावे.
- पीक विमा: शक्य असल्यास पीक विमा काढून आर्थिक सुरक्षितता वाढवावी.
नागरिकांसाठी सूचना:
- पूरग्रस्त भागांतील नागरिकांनी सतर्क राहावे.
- अत्यावश्यक नसल्यास बाहेर पडणे टाळावे.
- वीज पुरवठा खंडित होण्याची शक्यता लक्षात घेऊन पर्यायी व्यवस्था करावी.
- आरोग्याची काळजी घ्यावी, पाणीजन्य आजारांपासून सावध राहावे.
महाराष्ट्रातील पावसाची स्थिती बदलती आहे. सुरुवातीच्या चांगल्या मान्सूननंतर आलेल्या अतिवृष्टीने अनेक समस्या निर्माण केल्या. आता पुन्हा एकदा पावसाळी वातावरण सक्रिय होण्याची शक्यता आहे. या परिस्थितीत शेतकरी आणि नागरिकांनी सतर्क राहणे आणि योग्य ती खबरदारी घेणे महत्त्वाचे आहे. हवामान खात्याच्या सूचनांकडे लक्ष ठेवून त्यानुसार नियोजन करणे फायदेशीर ठरेल.
