शेतकरी व्हाट्सअप ग्रुप
Join Now
today’s weather forecast महाराष्ट्रात पावसाळा आपला जोर दाखवत आहे. हवामान विभागाने राज्यातील विविध भागांसाठी पावसाचा अंदाज वर्तवला आहे. या अंदाजानुसार, राज्यातील काही भागांत मध्यम ते जोरदार पाऊस अपेक्षित आहे. या लेखात आपण हवामान विभागाच्या अंदाजाचा आढावा घेऊ आणि त्याचे शेती आणि जलसाठ्यांवर होणारे संभाव्य परिणाम पाहू.
पावसाचा अंदाज:
- मराठवाडा विभाग: मराठवाड्यातील आठ जिल्ह्यांमध्ये 28 जुलै ते 31 जुलै दरम्यान मध्यम स्वरूपाचा पाऊस अपेक्षित आहे. मात्र, छत्रपती संभाजीनगर, हिंगोली आणि जालना या तीन जिल्ह्यांत 3 ऑगस्टपर्यंत जोरदार पावसाची शक्यता आहे. मागील आठवड्यातील जोरदार पावसामुळे जायकवाडी आणि इतर लहान धरणांमधील पाणीसाठ्यात लक्षणीय वाढ झाली आहे.
- पश्चिम महाराष्ट्र: सोलापूर, कोल्हापूर, सातारा, सांगली, पुणे, अहमदनगर आणि नाशिक या जिल्ह्यांमध्ये 28 जुलै ते 31 जुलै दरम्यान मध्यम प्रकारचा पाऊस अपेक्षित आहे. मात्र, 1 ऑगस्ट 2024 पासून या जिल्ह्यांमध्ये पुन्हा जोरदार पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
- विदर्भ आणि उत्तर महाराष्ट्र: विदर्भातील सर्व जिल्हे तसेच नंदुरबार, धुळे आणि जळगाव या जिल्ह्यांमध्ये 28 जुलै ते 3 ऑगस्टपर्यंत मध्यम ते जोरदार पावसाची शक्यता आहे. विदर्भातील सर्व जिल्ह्यांसाठी हवामान विभागाने पावसाचा येलो अलर्ट जारी केला आहे.
- कोकण विभाग: कोकणातील सात जिल्ह्यांमध्ये अति जोरदार पावसाची शक्यता कायम आहे. विशेषतः ठाणे, मुंबई, पालघर, रायगड, रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग या जिल्ह्यांमध्ये 28 जुलै रोजी जोरदार पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
पावसाचे शेतीवरील परिणाम:
- पीक वाढीस अनुकूल परिस्थिती: मराठवाड्यासह राज्याच्या इतर भागांत झालेल्या चांगल्या पावसामुळे शेतीसाठी अनुकूल परिस्थिती निर्माण झाली आहे. यामुळे शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा मिळाला आहे. विशेषतः खरीप हंगामातील पिकांच्या वाढीसाठी ही परिस्थिती फायदेशीर ठरणार आहे.
- मृदा आर्द्रता: सातत्याने होणाऱ्या पावसामुळे जमिनीतील ओलावा टिकून राहण्यास मदत होईल. यामुळे पिकांना आवश्यक असलेले पाणी उपलब्ध होईल आणि त्यांची वाढ चांगली होईल.
- पाणी व्यवस्थापनाची गरज: मात्र, काही भागांत अति पावसाची शक्यता असल्याने शेतकऱ्यांना पाणी व्यवस्थापनाकडे लक्ष देणे गरजेचे आहे. शेतातील अतिरिक्त पाणी काढून टाकणे आणि पिकांचे नुकसान टाळण्यासाठी योग्य उपाययोजना करणे महत्त्वाचे ठरेल.
जलसाठ्यांवरील परिणाम:
- धरणांमधील पाणीसाठ्यात वाढ: मराठवाड्यातील जायकवाडी आणि इतर लहान धरणांमध्ये पाणीसाठ्यात मोठी वाढ झाली आहे. हे पाणी उन्हाळ्यात शेती आणि पिण्यासाठी उपयोगी पडेल.
- भूजल पातळीत सुधारणा: सातत्याने होणाऱ्या पावसामुळे भूजल पातळीत सुधारणा होण्यास मदत होईल. यामुळे विहिरी आणि बोअरवेल्समध्ये पाणी उपलब्धता वाढेल.
- पूरस्थितीची शक्यता: मात्र, काही भागांत अति जोरदार पावसाची शक्यता असल्याने नदी-नाल्यांना पूर येण्याची शक्यता नाकारता येत नाही. त्यामुळे संबंधित विभागांनी सतर्क राहणे आवश्यक आहे.
सावधानतेचे उपाय:
Advertisements
- शेतकऱ्यांसाठी सूचना: शेतकऱ्यांनी हवामान अंदाजानुसार पीक व्यवस्थापन करणे गरजेचे आहे. अति पावसाच्या शक्यतेमुळे शेतातील पाणी निचरा व्यवस्था सुधारणे, रासायनिक खते आणि कीटकनाशकांचा वापर काळजीपूर्वक करणे महत्त्वाचे आहे.
- नागरिकांसाठी सतर्कता: विशेषतः कोकण आणि पश्चिम महाराष्ट्रातील नागरिकांनी पावसाळी हवामानात सतर्क राहणे गरजेचे आहे. अनावश्यक प्रवास टाळणे, पूरप्रवण भागांपासून दूर राहणे आणि स्थानिक प्रशासनाच्या सूचनांचे पालन करणे महत्त्वाचे आहे.
- प्रशासनाची तयारी: स्थानिक प्रशासन आणि आपत्ती व्यवस्थापन यंत्रणांनी संभाव्य पूरस्थिती किंवा अतिवृष्टीजन्य परिस्थितीला तोंड देण्यासाठी सज्ज राहणे आवश्यक आहे. बचाव पथके, वैद्यकीय सुविधा आणि तात्पुरती निवारा केंद्रे सज्ज ठेवणे गरजेचे आहे.
महाराष्ट्रातील पावसाळ्याचा हा कालावधी शेती आणि जलसंपदा यांच्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे. हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार, राज्यातील बहुतांश भागांत चांगला पाऊस अपेक्षित आहे. यामुळे शेतीला लाभ होणार असला तरी अति पावसाची शक्यता असलेल्या भागांत सावधानता बाळगणे गरजेचे आहे.