Ramchandra Sable 10 सप्टेंबर रोजी आंध्रप्रदेशच्या उत्तरेकडील भागात चक्रीय वादळाचा केंद्रबिंदू आहे. या वादळामुळे पूर्व विदर्भ, मध्यप्रदेश आणि हरियाणा या भागांमध्ये चक्राकार वारे आणि जोरदार पाऊस पडत आहे.
गडचिरोली, गोंदिया आणि चंद्रपूर जिल्ह्यांमध्ये मुसळधार पाऊस
हवामान तज्ज्ञ डॉ. रामचंद्र साबळे यांच्या अंदाजानुसार, 10 सप्टेंबर रोजी गडचिरोली, गोंदिया आणि चंद्रपूर या जिल्ह्यांमध्ये मुसळधार पावसाची शक्यता आहे. या भागांमध्ये चक्राकार वाऱ्यांसोबत जोरदार पावसाची स्थिती निर्माण होऊ शकते.
नागपूर आणि भंडारा जिल्ह्यांमध्ये पावसाचा जोर वाढण्याची शक्यता
मध्य विदर्भातील नागपूर आणि भंडारा या जिल्ह्यांमध्येही पावसाचे प्रमाण वाढण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. डॉ. साबळे यांच्या मते, या भागांत ढगाळ हवामानासह मध्यम ते जोरदार पाऊस पडू शकतो.
हे पण वाचा:
पुढील 6 तासात महाराष्ट्राला चक्रीवादळ धडकणार आत्ताच पहा आजचे हवामान Chakrivadal paus update
उर्वरित महाराष्ट्रात अल्प पाऊस आणि ढगाळ हवामान
उर्वरित महाराष्ट्रात मात्र पावसाचे प्रमाण कमी राहण्याची शक्यता आहे. अनेक भागांमध्ये ढगाळ हवामान असून, मध्य महाराष्ट्रातील बऱ्याच भागांत उघडीप राहील, असा अंदाज वर्तविण्यात आला आहे.
मान्सूनची संकल्पना आणि स्वरूप समजून घेणे
आज शेतकरी बांधवांनी विचारलेल्या प्रश्नांना उत्तर देताना, प्रथम मान्सूनची संकल्पना आणि त्याचे स्वरूप समजून घेणे गरजेचे आहे. मान्सून हा अरेबिक शब्द असून, त्याचा अर्थ “निश्चित येणारा हमखास पाऊस” असा आहे. भारतातील पावसाचे 80 टक्के वितरण जून ते सप्टेंबर या कालावधीत होते.
मान्सूनची प्रक्रिया: वाऱ्यांचा खेळ
मान्सूनच्या आगमनाची प्रक्रिया सूर्याच्या आणि पृथ्वीच्या बदलत्या कोनांवर आधारित असते. जून महिन्यात सूर्याचे उत्तरायण सुरू होताच, भूपृष्ठ तप्त होते आणि दक्षिणेकडील वारे उत्तरेकडे वाहू लागतात. हा काळ भारतात मान्सूनच्या आगमनाचा काळ असतो. केरळपासून सुरू होणारा हा मान्सून पुढे महाराष्ट्र, गुजरात, मध्यप्रदेश, दिल्ली, उत्तर प्रदेश आणि काश्मीरपर्यंत पोहोचतो.
परतीचा मान्सून: दक्षिणायन सुरू होते
सप्टेंबर महिन्यात जेव्हा सूर्याचे दक्षिणायन सुरू होते, तेव्हा परतीचा मान्सून सुरू होतो. राजस्थानातील काही भागांमध्ये आज, 10 सप्टेंबर रोजी पाऊस थांबण्यास सुरुवात झाली आहे. हवामान तज्ज्ञ डॉ. रामचंद्र साबळे यांच्या अंदाजानुसार, पुढील तीन-चार दिवसात राजस्थानात पाऊस पूर्णपणे थांबेल आणि परतीचा मान्सून ईशान्य दिशेने सरकू लागेल. हा मान्सून सर्वसाधारणपणे 10 ऑक्टोबरपर्यंत महाराष्ट्राच्या दक्षिण भागातून बाहेर पडतो.
ईशान्य मान्सून: परतीच्या पावसाचे स्वरूप
ईशान्य मान्सून म्हणजेच परतीच्या पावसाचे स्वरूप विशेष असते. या पावसाचा वेग आणि प्रमाण कमी असले तरी, सप्टेंबरमध्ये होणारा हा पाऊस शेतीच्या दृष्टीने महत्त्वपूर्ण असतो. हवामान तज्ज्ञांनी दिलेल्या अंदाजानुसार, ईशान्य मान्सून साधारणतः सप्टेंबरच्या शेवटच्या आठवड्यात महाराष्ट्राच्या दक्षिणेकडील भागातून पुढे सरकतो.
सारांश म्हणजे, 10 सप्टेंबर रोजी विदर्भ आणि मध्य महाराष्ट्रातील काही भागांमध्ये मुसळधार पाऊस पडण्याची शक्यता आहे. तर उर्वरित महाराष्ट्रात ढगाळ हवामान असून कमी पाऊस पडण्याची भाषा वर्तविली जात आहे.
हे पण वाचा:
येत्या 24 तासात या 10 जिल्ह्यात मुसळधार पाऊस हवामान खात्याचा मोठा इशारा Heavy rain 24 hours
डॉपलर रडारच्या माहितीनुसार, या पावसामागील मुख्य कारण म्हणजे आंध्रप्रदेशमध्ये निर्माण झालेले चक्रीय वादळ. त्याचप्रमाणे, सप्टेंबर महिन्याच्या शेवटच्या आठवड्यात परतीचा मान्सून महाराष्ट्रातून पुढे सरकू लागेल. ही माहिती शेतकरी बांधवांना जास्त व्यावहारिक महत्त्व असणार आहे.