Lakh Pati Yojana महाराष्ट्रात मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखाली राबवण्यात येणारी ‘माझी लाडकी बहीण’ ही योजना महिलांना आर्थिक मदत करण्यासाठी चर्चेत आली आहे. दरम्यान, केंद्र सरकारची ‘लखपती दीदी’ योजनाही महिला सक्षमीकरणासाठी आजकाल लक्षात घेतली जात आहे. या दोन्ही महत्त्वाच्या योजनांच्या माध्यमातून महिलांना आर्थिक स्वावलंबन प्राप्त करण्यासाठी मोठे धोरणात्मक पाऊल उचलण्यात आले आहे.
‘माझी लाडकी बहीण’ योजना : महिलांना प्रतिमहिना 1500 रुपये
महाराष्ट्र सरकारच्या ‘माझी लाडकी बहीण’ या योजनेअंतर्गत राज्यातील 1.8 कोटी महिलांना प्रतिमहिना 1500 रुपये देण्यात येणार आहेत. ही योजना मध्य प्रदेशमध्ये प्रथमच राबविण्यात आली होती. आता महाराष्ट्रासह एकूण सात राज्यांमध्ये ही योजना राबविली जात आहे. या योजनेद्वारे गरजू महिलांना आर्थिक मदत केली जाणार असून, त्यांच्या सक्षमीकरणात मोलाची भर पडणार आहे.
‘माझी लाडकी बहीण’ ही योजना मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखाली राबविण्यात येत असून, याची तुलना करायची झाल्यास पहिल्या माझी बहीण योजनेच्या तुलनेत ही दुप्पट मोठी आहे. त्यामुळे महाराष्ट्रातील महिलांना आता मोठा आर्थिक जोरदार आधार मिळणार आहे.
योजनेअंतर्गत महिलांना प्रतिमहिना 1500 रुपये दिले जाणार आहेत आणि एका वर्षात सुमारे 18,000 रुपये मिळण्याची अपेक्षा आहे. त्यामुळे गरजू महिलांच्या कुटुंबांवर या योजनेचा सकारात्मक परिणाम होण्याची शक्यता आहे.
केंद्र सरकारची ‘लखपती दीदी’ योजना : महिलांना मिळेल 5 लाख रुपये कर्ज
दुसरीकडे, केंद्र सरकारतर्फे राबविली जाणारी ‘लखपती दीदी’ ही योजना महिलांच्या स्वावलंबनासाठी महत्त्वाची पावलं उचलत आहे. या योजनेअंतर्गत महिलांना 5 लाख रुपयांपर्यंतचे बिनव्याजी कर्ज दिले जाईल. या कर्जाच्या माध्यमातून महिलांना स्वतंत्र व्यवसाय कमी खर्चात सुरू करण्यास चालना मिळणार आहे.
केंद्रीय मंत्रिमंडळाने गेल्या वर्षी ही योजना सुरू केली असून, यामागे उद्योग क्षेत्रात महिलांच्या सहभागाला चालना देण्याचा उद्देश आहे. महिला बचत गटाशी जोडलेल्या महिलांना या योजनेचा लाभ मिळणार असून, त्यांना कौशल्य विकासासाठी प्रशिक्षणही दिले जाईल. त्यानंतर स्वतःच्या उद्योगासाठी या महिलांना एक लाख ते 5 लाख रुपयांपर्यंतचे बिनव्याजी कर्ज दिले जाणार आहे. एकूण तीन कोटी महिलांना या योजनेच्या माध्यमातून जोडण्याचा केंद्र सरकारचा लक्ष्यांक आहे.
महिला सक्षमीकरणासाठी महत्त्वपूर्ण पावले
मध्य प्रदेशमध्ये पहिल्यांदा राबविण्यात आलेली ‘माझी लाडकी बहीण’ ही योजना महाराष्ट्रात मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखाली चर्चेत आली आहे. या योजनेवर राज्य सरकारने खूपच भर दिला असून, ती एक महत्त्वाची पावली ठरणार आहे. तर दुसरीकडे केंद्र सरकारतर्फे राबविली जाणारी ‘लखपती दीदी’ योजनाही महिला सक्षमीकरणासाठी महत्त्वाची ठरणार आहे.
या दोन्ही योजनांच्या माध्यमातून महिलांना आर्थिक स्वावलंबन प्राप्त करण्यासाठी मदत होणार आहे. महिलांच्या सामाजिक आणि आर्थिक प्रगतीवर भर देण्याचा प्रयत्न केला जात आहे. महिला उद्योजकांना चालना देऊन त्यांच्या क्षमतांची उजळणी केली जाणार आहे. त्यामुळे महिला सशक्तीकरणाच्या दिशेने हे मोठे पावले ठरणार आहेत.
‘माझी लाडकी बहीण’ योजनेंतर्गत महिलांना प्रतिमहिना 1500 रुपये मिळणार असून, लखपती दीदी योजनेच्या माध्यमातून महिलांना 5 लाख रुपयांपर्यंतचे बिनव्याजी कर्ज मिळणार आहे. दोन्ही योजना महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणात मोलाची भर घालणार आहेत.
मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना मध्य प्रदेशमधून प्रथमच राबविण्यात आली होती. आता महाराष्ट्रासह एकूण सात राज्यांमध्ये ही योजना राबविण्यात येत आहे. या योजनेमुळे गरजू महिलांना मोठा आर्थिक आधार मिळणार आहे. तर लखपती दीदी योजनेच्या माध्यमातून महिला उद्योजकांना आर्थिक मदत देऊन त्यांना स्वतंत्र व्यवसाय उभारण्यास चालना मिळणार आहे.