Ladki Bahin Yojana महाराष्ट्र शासनाची या वर्षीची एक महत्वाकांक्षी योजना म्हणजे “मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण” ही योजना. या योजनेच्या माध्यमातून राज्यातील लाखो महिलांना दरमहा 1500 रुपये मिळणार आहेत. स्वातंत्र्य दिनाच्या पूर्वसंध्येपासून या योजनेचा लाभ महिलांना मिळत असून, जुलैमध्ये अर्ज केलेल्या महिलांना आतापर्यंत दोन महिन्यांचे पैसे मिळाले आहेत. ऑगस्टमध्ये अर्ज करणार्या महिलांना 31 ऑगस्टपासून पैसे मिळणार असून, नागपूरमध्ये त्यांचा भव्य मेळावा होणार आहे.
राज्यात 1 कोटीहून अधिक महिलांना या योजनेचा लाभ मिळण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे ‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण’ ही योजना राज्यातील महिलांच्या सक्षमीकरणाचा एक मोठा प्रयास असल्याचे स्पष्ट होते.
जुलैमध्ये झालेले अर्ज व पैसे वितरण
या योजनेत जुलैमध्ये अर्ज करणार्या महिलांना त्यांच्या खात्यात रक्षाबंधनाच्या मुहूर्तावर म्हणजेच 14 ऑगस्टपासून जुलै आणि ऑगस्ट महिन्यांचे 3 हजार रुपये जमा करण्यास सुरवात झाली होती. 19 ऑगस्टपर्यंत जुलैमध्ये अर्ज करणार्या सर्व पात्र महिलांना हा लाभ मिळालेला आहे.
त्यामुळे एका कोटीहून अधिक लाडक्या बहिणींच्या चेहऱ्यावर दिवाळीप्रमाणेच हसू फुलले होते. महिलांच्या स्वातंत्र्य दिनाच्या पूर्वसंध्येपासूनच शासनाने जुलैमध्ये अर्ज करणार्या महिलांना पैसे वितरण सुरू केले होते.
ऑगस्टमधील अर्जदारांसाठी 31 ऑगस्टचा महत्त्वाचा दिवस
याच सुखाला पुन्हा संकट आले होते. ज्या महिलांनी ऑगस्टमध्ये अर्ज केला होता अशा महिलांच्या खात्यात अजून पैसे जमा झालेले नव्हते. यामुळे त्या महिलांनी या योजनेचा लाभ केव्हा मिळणार, असा प्रश्न उपस्थित केला गेला होता.
मात्र राज्य सरकारने लवकरच ऑगस्टमध्ये अर्ज करणार्या महिलांना पैसे मिळण्याची घोषणा केली आहे. महाराष्ट्र राज्याच्या महिला व बालविकास मंत्री आदिती तटकरे यांनी ज्या महिलांनी ऑगस्टमध्ये अर्ज केला आहे अशा महिलांना 31 ऑगस्ट पासून पैसे मिळतील, असे जाहीर केले आहे.
31 ऑगस्टपासून ऑगस्टमध्ये अर्ज करणार्या जवळपास 45 ते 50 लाख महिलांना जुलै आणि ऑगस्ट चे तीन हजार रुपये दिले जाणार आहेत. या मध्ये नागपूर येथे भरविण्यात आलेल्या भव्य मेळाव्यातून महिलांना पैसे वाटप केले जाणार आहे.
मेळाव्याचे महत्त्व
या मेळाव्यामुळे ऑगस्टमध्ये अर्ज करणार्या महिलांना पैसे मिळण्यासोबतच, या योजनेचा जास्तीत जास्त प्रचार व प्रसार होणार आहे. नागपूर या महाराष्ट्राच्या उपराजधानी शहराचे हे दुसरे महत्वाचे स्थान आहे. त्यामुळे या ठिकाणी भरविण्यात येणारा मेळावा या योजनेच्या प्रसाराचा एक मोठा भाग ठरेल.
मेळाव्यातून महिलांना योजनेबाबत माहिती मिळणार असून, त्यांच्या अर्जांवर होत असलेली पडताळणी प्रक्रिया देखील त्यांना समजेल. आणि सरकारही महिलांच्या प्रश्नांची थेट दखल घेऊ शकेल.
पात्रता व लाभ
मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेअंतर्गत 21 ते 65 वर्ष वयोगटातील महिला पात्र ठरणार आहेत. विवाहित, विधवा, घटस्फोटीत, परित्यक्त्या आणि निराधार महिला यांना हा लाभ मिळणार असून, कुटुंबातील एका अविवाहित महिलेलाही योजनेचा लाभ मिळेल.
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न अडीच लाखांपेक्षा कमी असणे गरजेचे असून, महाराष्ट्रात अधिवास असणे आवश्यक आहे. ज्या महिलांचा जन्म दुसऱ्या राज्यात झाला असेल, पण त्यांनी महाराष्ट्रात निवास केला आहे अशाही महिलांना या योजनेचा लाभ मिळण्याची शक्यता आहे.
मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण ही योजना एक महत्त्वाकांक्षी व क्रांतिकारक योजना म्हणून उदयास आलेली आहे. या योजनेमुळे राज्यातील एक कोटी पेक्षा अधिक महिलांच्या आर्थिक व सामाजिक सक्षमीकरणात मोलाची भर पडणार आहे.
योजनेचा लाभ लवकरच मिळण्यास सुरुवात होत असल्याने, देशातील इतर राज्ये देखील महाराष्ट्राच्या या योजनेचा आदर्श घेऊन, त्यांच्या राज्यात अशा प्रकारची योजना राबविण्याचा प्रयत्न करू शकतात. महाराष्ट्राच्या या महिला सक्षमीकरण योजनेमुळे गरजू व संकटग्रस्त महिलांना मदत मिळणार आहे.
या योजनेद्वारे महाराष्ट्र शासनाने महिलांच्या आर्थिक, सामाजिक व राजकीय सक्षमीकरणाचा एक महत्त्वाचा पाऊल उचलले आहे. योजनेच्या निर्मितीसाठी महाराष्ट्रातील सर्वच घटकांचा सहभाग मिळाला आहे. त्यामुळे या योजनेच्या माध्यमातून लाखो महिलांना दिलासा मिळण्याची शक्यता आहे.