Ladki Bahin and Lakhpati Didi नुकत्याच पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी महाराष्ट्रातील जळगाव येथे एका कार्यक्रमाच्या वेळी ‘लखपती दीदी योजने’चा उल्लेख केला. त्यावेळी ते म्हणाले की, ही योजना भगिनी आणि मुलींना आर्थिक स्थितीमध्ये मजबूत करण्यात मदत करेल आणि त्यांच्या कुटुंबाच्या आर्थिक अवस्थेलाही बळकटी देईल.
‘लखपती दीदी योजने’चा मूळ उद्देश भारतातील 3 कोटी महिलांना करोडपती बनविणे हा आहे. ही एक विशेष प्रकारची कौशल्य प्रशिक्षण योजना आहे ज्याद्वारे महिलांना स्वयंरोजगाराच्या दिशेने वाटचाल करण्यासाठी प्रोत्साहित केले जाते.
या योजनेअंतर्गत महिलांना 5 लाख रुपयांपर्यंतचे बिनव्याजी कर्ज दिले जाते. ज्या महिलेला स्वत:चा व्यवसाय सुरू करायचा असेल, तिला आवश्यक कागदपत्रे आणि व्यवसाय योजना सादर करावी लागते. या योजनेचा लाभ 18 ते 50 वयोगटातील महिलांना घेता येतो. ज्या महिलांच्या कुटुंबात सरकारी नोकरी आहे, अशा महिलांना या योजनेचा लाभ मिळू शकत नाही.
लखपती दीदी योजनेतून महिलांना मिळणाऱ्या फायद्यांमध्ये काही महत्वपूर्ण बाबी आहेत. पहिली बाब म्हणजे, महिलांना 5 लाख रुपयांचे कर्ज बिनव्याजी दिले जाते, जे महत्वाचे आहे. दुसरी बाब म्हणजे, या कर्जाची परतफेड करण्यासाठी महिलांना कोणत्याही प्रकारचे व्याज द्यावे लागणार नाही.
तिसरी बाब म्हणजे, या योजनेद्वारे महिलांना स्वयंरोजगाराच्या दिशेने वाटचाल करण्यास प्रोत्साहन मिळाले आहे. चौथी बाब म्हणजे, या योजनेद्वारे महिलांचा आर्थिक स्तर वाढण्यास मदत झाली आहे. तसेच, महिलांच्या कुटुंबाच्या आर्थिक अवस्थेलाही बळकटी मिळाली आहे.
लखपती दीदी योजनेचा लाभ घेण्यासाठी महिलांना बचत गटात सहभागी व्हावे लागते. त्यानंतर तिच्या प्रादेशिक बचत गटाच्या कार्यालयात जाऊन आवश्यक कागदपत्रे आणि व्यवसाय योजना सादर करणे गरजेचे आहे.
महत्वाची कागदपत्रे म्हणजे आधार कार्ड, पॅन कार्ड, उत्पन्नाचा पुरावा, बँक पासबुक, पासपोर्ट आकाराचा फोटो आणि मोबाईल नंबर इत्यादी. ज्या महिलांच्याकडे ही कागदपत्रे नसतील, त्यांना या योजनेचा लाभ मिळणार नाही.
या योजनेची महत्वाची वैशिष्ट्ये म्हणजे ती अत्यंत महत्वाची आहे, विशेषत: तरुण महिलांसाठी. या योजनेमुळे महिला स्वावलंबी होण्यास मदत मिळते. तसेच, त्यांच्या कौटुंबिक आर्थिक स्थितीलाही बळकटी मिळते. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनीही वारंवार या योजनेचा उल्लेख करून त्यांच्या महत्वाचा आढावा घेतला आहे.
भारतातील महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी ‘लखपती दीदी योजना’ हा एक महत्वाचा पाऊल ठरला आहे. या योजनेद्वारे महिलांना आर्थिकदृष्ट्या मजबूत करण्याचा प्रयत्न केला जात आहे. त्यांच्या स्वावलंबनासाठी आणि उद्योजकतेसाठी प्रोत्साहन दिले जात आहे. ज्या महिला या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात, त्यांना या योजनेचा लाभ घेणे अत्यंत महत्वाचे आहे. कारण ती त्यांच्या व्यक्तिगत आणि कौटुंबिक जीवनाला एक नवा मार्ग देऊ शकेल.