husband and wife गुंतवणुकीचा विचार करताना सर्वसामान्य नागरिक सुरक्षा आणि परतावा या दोन गोष्टींकडे लक्ष देतात. पोस्ट ऑफिसच्या विविध बचत योजना या दोन्ही गरजा पूर्ण करतात. या योजना सोप्या आणि सहजगत्या आहेत. त्यांचा लाभ घेण्यासाठी केवळ काही कागदपत्रे सादर करावी लागतात.
पोस्ट ऑफिस मासिक उत्पन्न योजना (POMIS)
पोस्ट ऑफिसच्या विविध योजनांपैकी POMIS एक महत्त्वाची योजना आहे. या योजनेत गुंतवणूक एकट्याने किंवा संयुक्तपणे करता येते. संयुक्त खात्यात अधिकतम तीन व्यक्ती सामील होऊ शकतात.
गुंतवणुकीची रक्कम:
- किमान गुंतवणूक: ₹1,000/- आणि ₹4.50 प्रत्येक हप्त्यासह ₹1,000/- च्या पटीत वाढ करावी लागते.
- कमाल गुंतवणूक: ₹9 लाख आणि वयाच्या 60 व्या वर्षापर्यंत किंवा निवृत्तीनंतर ₹15 लाख.
मुदतपूर्व परतावा आणि फी:
- एक वर्षानंतर खाते बंद करता येते.
- 1 ते 3 वर्षांनंतर बंद केल्यास 2% शुल्क आकारले जाते.
- 3 वर्षांनंतर बंद केल्यास 1% शुल्क आकारले जाते.
अन्य महत्त्वाचे मुद्देः
- दरमहा निश्चित रक्कम गुंतवणूक खात्यात जमा होते.
- जमा केलेली रक्कम सुरक्षित असते.
- वय अथवा उत्पन्नावर कोणताही बंधन नाही.
सेंट्रल सिटिझन इन्व्हेस्टमेंट स्कीम (CISS)
पोस्ट ऑफिस सेंट्रल सिटिझन इन्व्हेस्टमेंट स्कीम (CISS) ही देखील एक लोकप्रिय योजना आहे. यात गुंतवणूक ₹1,000/- च्या पटीत वाढवता येते.
- किमान गुंतवणूक: ₹1,000/-
- कमाल गुंतवणूक: ₹9 लाख
CISS मध्ये दरवर्षी गुंतवलेली रक्कम गुंतवणूकदारांच्या खात्यात जमा होते. गुंतवणूक मुदतपूर्व काढली तरी त्यावर कोणतीही शुल्क नाही. या योजनेचा मुख्य फायदा म्हणजे वर्षानुवर्षे गुंतवलेल्या रकमेवर गुंतवणूकदाराला समृद्ध परतावा मिळतो.
पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट (RD) योजना
RD योजना ही सर्वात लोकप्रिय योजना आहे. यामध्ये गुंतवणूकदाराने ठरावीक कालावधीसाठी दरमहा ठराविक रक्कम भरावी लागते.
- मुदत: 5 ते 10 वर्षे
- किमान गुंतवणूक: ₹100/- प्रतिमहिना
- कमाल गुंतवणूक: ₹10 लाख प्रति योजना
मुदतपूर्व काढणी करण्याची सोय या योजनेत उपलब्ध आहे. परंतु, त्यावर काही शुल्क आकारले जाते.
पोस्ट ऑफिसच्या बचत योजना निवडण्याची पुढील कारणे महत्त्वाची आहेत:
- सुरक्षितता
- खात्रीशीर परतावा
- लवचिक गुंतवणुकीची रक्कम
- मुदतपूर्व काढणी बंधने नाहीत किंवा कमी शुल्क
- सोपी प्रक्रिया आणि कमी कागदपत्रे
पोस्ट ऑफिसच्या गुंतवणूक योजना सर्वसामान्य नागरिकांसाठी सुरक्षित आणि परवडणारा पर्याय ठरतात. जर तुम्हाला आरक्षित भविष्य हवा असेल तर या योजना आकर्षक पर्याय ठरतील.
