Heavy rains today महाराष्ट्रातील हवामान परिस्थिती पुन्हा एकदा बदलण्याच्या मार्गावर आहे. गेल्या काही दिवसांपासून राज्यात कोरडे हवामान अनुभवास येत असले तरी, येत्या काळात पावसाचे चित्र बदलण्याची शक्यता व्यक्त करण्यात आली आहे. ज्येष्ठ हवामान अभ्यासक पंजाबराव डख यांनी नुकताच एक नवीन हवामान अंदाज जारी केला असून, त्यानुसार राज्यात लवकरच मुसळधार पावसाचे तांडव पाहायला मिळण्याची शक्यता आहे.
कोरडे हवामान
सप्टेंबरच्या सुरुवातीला राज्यात चांगला पाऊस झाला होता. विशेषतः 1 ते 3 सप्टेंबर आणि 7 ते 10 सप्टेंबर या कालावधीत महाराष्ट्रात समाधानकारक पाऊस पडला. परंतु त्यानंतर मात्र पावसाचा जोर कमी झाला आणि गेल्या काही दिवसांपासून राज्यात कोरडे हवामान अनुभवास येत आहे.
पंजाबराव डख यांचा नवीन हवामान अंदाज
अशा परिस्थितीत पंजाबराव डख यांनी जारी केलेला नवीन हवामान अंदाज महत्त्वपूर्ण ठरत आहे. त्यांच्या अंदाजानुसार, महाराष्ट्रात आगामी काळात जवळपास 11 दिवस सलग मुसळधार पाऊस पडण्याची शक्यता आहे. हा अंदाज खरा ठरल्यास, राज्यातील शेतीसह अनेक क्षेत्रांवर त्याचा मोठा परिणाम होऊ शकतो.
हे पण वाचा:
राज्यात पुढील 11 दिवस पाऊसाची जोरदार बॅटिंग पंजाबराव डख यांचे मोठं भाकीत Heavy prediction of rain
पुढील चार दिवसांचे अंदाज
पंजाबराव डख यांच्या माहितीनुसार, पुढील चार-पाच दिवस, म्हणजेच 20 सप्टेंबरपर्यंत, महाराष्ट्रात हवामान प्रामुख्याने कोरडे राहण्याची शक्यता आहे. या काळात राज्यातील कोणत्याही जिल्ह्यात पाऊस पडण्याची शक्यता नाही असे त्यांनी स्पष्ट केले आहे.
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचा कालावधी
या कोरड्या कालावधीचा फायदा घेऊन शेतकऱ्यांनी शेतीची महत्त्वाची कामे पूर्ण करून घ्यावीत असे आवाहन करण्यात आले आहे. विशेषतः ज्या शेतकऱ्यांचा सोयाबीन पीक काढणीसाठी तयार झाले आहे, त्यांनी लवकरात लवकर सोयाबीनची काढणी करून त्याची सुरक्षित ठिकाणी साठवणूक करावी असे सूचित करण्यात आले आहे.
21 सप्टेंबरनंतर पावसाचे तांडव
पंजाबराव डख यांच्या अंदाजानुसार, 21 सप्टेंबरनंतर महाराष्ट्रात पुन्हा एकदा पावसाचे तांडव सुरू होण्याची शक्यता आहे. 21 सप्टेंबर ते 2 ऑक्टोबर या कालावधीत राज्यात सलग अकरा दिवस पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे. या काळात राज्यात जोरदार पाऊस पडू शकतो.
प्रभावित होणारे विभाग
पंजाबराव डख यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, 21 सप्टेंबर ते 2 ऑक्टोबर दरम्यान महाराष्ट्रातील सर्वच भागांत पाऊस पडण्याची शक्यता आहे. मात्र, या काळात राज्यातील काही विशिष्ट भागांमध्ये जोरदार पावसाची शक्यता अधिक आहे:
- उत्तर महाराष्ट्र
- मराठवाडा
- विदर्भ
या विभागांतील पुढील जिल्ह्यांमध्ये पावसाची तीव्रता सर्वाधिक असण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे:
- लातूर
- नांदेड
- परभणी
- सांगली
- सातारा
- धाराशिव (उस्मानाबाद)
- सोलापूर
- कोकण
- अहमदनगर
- पुणे
- बीड
अतिवृष्टी आणि पूरस्थितीची शक्यता
पंजाबराव डख यांनी या जिल्ह्यांमधील काही भागांत अतिवृष्टीची शक्यता वर्तवली आहे. अतिवृष्टीमुळे पूरस्थिती निर्माण होऊ शकते अशी भीतीही त्यांनी व्यक्त केली आहे. त्यामुळे या जिल्ह्यांमधील नागरिकांनी, विशेषतः शेतकऱ्यांनी, सतर्क राहण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे.
हे पण वाचा:
महाराष्ट्राला पुढील 24 तासात चक्रीवादळ धडकणार; हवामान विभागाने दिला मोठा अंदाज IMD Alert
संभाव्य परिणाम आणि सावधानतेचे उपाय
शेती क्षेत्रावरील प्रभाव
- पिकांवरील परिणाम: अतिवृष्टीमुळे उभ्या पिकांचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान होऊ शकते. विशेषतः कापूस, सोयाबीन, तूर, मका यासारख्या पिकांवर याचा विपरीत परिणाम होऊ शकतो.
- जमिनीची धूप: अतिवृष्टीमुळे जमिनीची मोठ्या प्रमाणावर धूप होऊ शकते, ज्यामुळे जमिनीची सुपीकता कमी होण्याची शक्यता आहे.
- फळबागांचे नुकसान: द्राक्ष, डाळिंब, केळी यासारख्या फळबागांचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान होऊ शकते.
शेतकऱ्यांसाठी सूचना
- पिकांचे संरक्षण: शक्य असल्यास, पिकांभोवती पाण्याचा निचरा होण्यासाठी चर खोदावेत.
- साठवणूक: काढणीस तयार असलेल्या पिकांची त्वरित काढणी करून सुरक्षित ठिकाणी साठवणूक करावी.
- किटकनाशकांचा वापर: रोगराई आणि किडींचा प्रादुर्भाव टाळण्यासाठी योग्य किटकनाशकांचा वापर करावा.
- पाण्याचा निचरा: शेतात पाणी साचून राहणार नाही याची काळजी घ्यावी.
नागरी भागांवरील प्रभाव
- वाहतूक व्यवस्था: अतिवृष्टीमुळे रस्ते आणि रेल्वे मार्गांवर पाणी साचून वाहतूक व्यवस्था विस्कळीत होऊ शकते.
- पूरस्थिती: नदीकाठच्या भागात पूरस्थिती निर्माण होऊ शकते.
- वीजपुरवठा: अतिवृष्टीमुळे वीजपुरवठा खंडित होण्याची शक्यता आहे.
नागरिकांसाठी सूचना
- सतर्कता: अत्यावश्यक नसल्यास घराबाहेर पडणे टाळावे.
- साठवणूक: पुरेसे अन्न, पाणी आणि औषधे यांचा साठा करून ठेवावा.
- महत्त्वाची कागदपत्रे: महत्त्वाची कागदपत्रे सुरक्षित ठिकाणी ठेवावीत.
- वाहने: वाहने सुरक्षित ठिकाणी पार्क करावीत.
शासकीय यंत्रणेची तयारी
अशा परिस्थितीत शासकीय यंत्रणेनेही सज्ज राहणे आवश्यक आहे. पुढील उपाययोजना केल्या जाऊ शकतात:
- आपत्ती व्यवस्थापन पथके: सर्व जिल्ह्यांमध्ये आपत्ती व्यवस्थापन पथके सज्ज ठेवावीत.
- निवारा केंद्रे: संभाव्य पूरग्रस्तांसाठी निवारा केंद्रे तयार ठेवावीत.
- वैद्यकीय सुविधा: रुग्णालये आणि आरोग्य केंद्रांना सज्ज राहण्याच्या सूचना द्याव्यात.
- बचाव पथके: NDRF (National Disaster Response Force) च्या पथकांना सतर्क राहण्याच्या सूचना द्याव्यात.
- शेतकऱ्यांना मदत: शेतकऱ्यांना त्यांच्या पिकांचे संरक्षण करण्यासाठी मार्गदर्शन आणि मदत करावी.
पंजाबराव डख यांनी वर्तवलेला हा हवामान अंदाज महाराष्ट्रातील नागरिक, शेतकरी आणि प्रशासनासाठी महत्त्वपूर्ण ठरू शकतो. 21 सप्टेंबर ते 2 ऑक्टोबर या कालावधीत राज्यात अतिवृष्टीची शक्यता असल्याने सर्वांनीच सतर्क राहणे गरजेचे आहे. शेतकऱ्यांनी आपल्या पिकांचे संरक्षण करण्यासाठी आवश्यक ती उपाययोजना करावी, तर नागरिकांनी सुरक्षिततेच्या दृष्टीने काळजी घ्यावी.
