Gold Price सोन्याच्या आणि चांदीच्या दरात सातत्यानं चढउतार होत असल्याचं चित्र आपण पाहात आहोत. एका दिवसात किंवा एका आठवड्यात सोन्याच्या दरातील बदल मोठ्या प्रमाणावर पाहायला मिळत आहेत. काही दिवसांपूर्वी सोन्याच्या दरात वाढ होऊन ते पुन्हा घसरले तर काही दिवसांनी चांदीच्या किमतीतही उतार-चढाव पाहायला मिळाला आहे.
सोन्याच्या दरांमध्ये होणाऱ्या या बदलांमागील प्रमुख कारणे काय आहेत? जगभरात आणि देशात असणाऱ्या वातावरणीय, राजकीय आणि आर्थिक घडामोडी, चलनवाढ, रुपयाची किंमत इत्यादी घटकांमुळे सोन्याच्या किमतीत बदल होत असतात. तसेच, भारतात सोन्याची मागणीदेखील मोठ्या प्रमाणावर असल्यामुळे ज्या काळात ही मागणी कमी असेल त्या काळात सोन्याच्या दरात घट होऊ शकते, आणि ज्या काळात मागणी वाढेल, त्या काळात सोन्याचे दर वाढू शकतात.
चांदीच्या दरात देखील कोणती कारणे असतात ज्यामुळे या दरात परिवर्तन होत असते? चांदीच्या निर्यातीवरील मर्यादा, चांदीवर होणारी मागणी, जागतिक पातळीवरील पुरवठा-मागणी तुलना, चलनवाढ इत्यादीमुळे चांदीच्या दरात बदल होत असतो.
भारतात उपलब्ध असलेल्या वेगवेगळ्या प्रकारच्या सोन्याची तुलना करण्यासाठी त्यांचे स्वभाव आणि किंमत समजून घेणे गरजेचे आहे.
२२ कॅरेट सोन्याचे काय वैशिष्ट्य आहे?
भारतात सोन्याचे मुख्य दोन प्रकार उपलब्ध आहेत – २२ कॅरेट आणि २४ कॅरेट.
२२ कॅरेट सोने अंदाजे ९१% शुद्ध असते, तर बाकीचे ९% हे तांबे, चांदी, जस्त यांसारखे इतर धातूंचे मिश्रण असते. २२ कॅरेट सोन्याचे दागिने बनवता येतात, कारण त्यात इतर धातूंचा समावेश असल्यामुळे ते लवकर बाहेर पडत नाहीत आणि सोन्याच्या दागिन्यांची दिशादर्शकता, लवचिकता आणि पकड चांगली असते. सर्वसाधारणपणे भारतात किनवलेले सर्व सोन्याचे दागिने २२ कॅरेट प्रकारचेच असतात.
२४ कॅरेट सोने ९९.९% शुद्ध असते. अशा सोन्यामध्ये किंचितही इतर धातूंचे मिश्रण नसते. २४ कॅरेट सोन्यापासून दागिने बनवू शकत नाही, कारण ते खूप शुद्ध असल्यामुळे ते लवचिक नसते आणि तयार केलेले दागिने गोठून जाण्याची शक्यता असते. त्यामुळे २४ कॅरेट सोन्याचा वापर प्रामुख्याने गंठित सोन्यासाठी (बार, क्विंटल, गोळ्या) केला जातो.
सोन्याच्या दागिन्यांच्या किमती ठरवताना काय महत्वाचे घटक लक्षात घेतले जातात?
सोन्याच्या दागिन्यांच्या किमतींवर अनेक घटकांचा प्रभाव पडतो.
- सोन्याची शुद्धता – २२ कॅरेट सोन्याची किंमत २४ कॅरेट सोन्यापेक्षा कमी असते.
- सोन्याचा वजन – दागिन्यांचे वजन जेमतेम किंवा अधिक असल्यास त्याची किंमत जास्त असेल.
- दागिना बनविण्याचा खर्च – दागिने बनवण्यासाठी होणारे श्रम, प्रक्रिया, मशीनरी यांचा खर्च जास्त असल्यास वस्तूंच्या किमती जास्त असतील.
- प्रदेशनुसार भरवंशाचे प्रमाण – उत्पादन शुल्क, राज्य कर आणि मेकिंग शुल्क यामुळे सोने आणि चांदीच्या दागिन्यांच्या किमती भारतभर बदलत असतात.
आजचे सोने-चांदीचे दर :
बुलियन मार्केट या वेबसाइटनुसार, आज १० ग्रॅम २४ कॅरेट सोन्याची किंमत रुपये ६९,८५० आहे. मागील ट्रेडमध्ये या मौल्यवान धातूची किंमत रुपये ७०,०६० प्रति १० ग्रॅमवर बंद झाली होती.
चांदीचे दर ही वाढल्याचे पाहायला मिळत आहे. आज चांदी ८२,८१० रुपये प्रति किलोने विकली जात आहे. मागील ट्रेडमध्ये चांदीची किंमत ८४,२२० रुपये प्रतिकिलो होती.
सोन्याचे दागिने आणि चांदीचे दागिने खरेदी करताना सराफाकडून सोन्याची शुद्धता आणि वजन, दागिने बनविण्याचा खर्च आणि उत्पादन शुल्क यांचा विचार करण्याची सल्ला दिली जाते. दर कमी करण्यासाठी ग्राहकांना कॅरेटप्रमाणे सोने खरेदी करण्याची सूचना केली जाते. अशाप्रकारे ग्राहकानं पूर्ण माहिती घेऊन योग्य निर्णय घेणं महत्वाचं ठरते.
हे पण वाचा:
याच महिलांच्या खात्यावर जमा होणार 3000 रुपये यादीत नाव नसेल तर आताच करा 2 काम ladki bahin yadi