gas cylinders मोफत तीन गॅस सिलेंडर मिळविण्याची संधी देणारी मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजना आहे. परंतु, या योजनेतून आपल्या राज्यातील जवळपास 70 टक्के महिला लाभापासून वंचित राहणार आहेत. हे कसे शक्य आहे? आणि कारण काय आहे? या परिस्थितीचा आढावा घेऊया.
मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजना कोणती?
राज्य सरकारने सुरू केलेली ही योजना आहे. या योजनेंतर्गत पात्र महिलांना एका वर्षात तीन मोफत गॅस सिलेंडर मिळतात. या योजनेसाठी उज्वला गॅस योजनेच्या लाभार्थी आणि लाडकी बहीण योजनेतील लाभार्थी महिला पात्र ठरवण्यात आल्या आहेत.
याविषयी एक मोठी बातमी समोर आली आहे. मिळालेल्या माहितीनुसार, मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजनेसाठी 70 टक्के महिला अपात्र ठरणार आहेत. या मागचे कारण काय असेल?
गॅस कनेक्शन पुरुषांच्या नावावर
प्रधानमंत्री उज्वला गॅस योजनेंतर्गत दिलेले गॅस कनेक्शन बहुतांश पुरुषांच्या नावावर आहेत. आता जे गॅस कनेक्शन महिलांच्या नावावर आहेत, त्या गॅस कनेक्शन धारकांनाच मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजने अंतर्गत तीन मोफत गॅस सिलेंडर मिळत आहेत.
यवतमाळ जिल्ह्यातील स्थिती
आमच्यासमोर यवतमाळ जिल्ह्यातील एक उदाहरण आले आहे. या जिल्ह्यामध्ये जवळपास 70% पेक्षा जास्त महिला या मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजनेच्या लाभापासून वंचित राहणार आहेत. का? कारण या जिल्ह्यात जवळपास 70% गॅस कनेक्शन पुरुषांच्या नावावर आहेत.
यात गंभीर समस्या
ही एक गंभीर समस्या आहे. कारण गरीब महिलांना मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजनेच्या मोफत गॅस सिलेंडरचा लाभ मिळण्यासाठी, त्यांच्या नावावर प्रधानमंत्री उज्वला गॅस योजनेचे गॅस कनेक्शन असणे अत्यावश्यक आहे. परंतु, असे नसल्याने त्या अपात्र ठरतील.
पुरुषांच्या नावावर असणाऱ्या गॅस कनेक्शनवर मागणी करू नये
एक गंभीर समस्या अशी आहे की, पुरुषांच्या नावावर असणाऱ्या गॅस कनेक्शन धारकांनाही या मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजने अंतर्गत तीन मोफत गॅस सिलेंडर मिळणार नाहीत. कारण ही योजना फक्त महिलांच्या नावावरील गॅस कनेक्शन धारकांसाठी आहे. तर अशा परिस्थितीत, अर्हता असूनही, 70% पेक्षा जास्त महिला या मोफत गॅस सिलेंडर मिळविण्याच्या लाभापासून वंचित राहणार आहेत.
ही समस्या कशी सुटेल?
या समस्येवर काही उपाय म्हणून, राज्य सरकारने प्रधानमंत्री उज्वला गॅस योजनेंतर्गत घरातील महिलांना किंवा पुरुषांना दिलेले सर्व गॅस कनेक्शन एकत्रितपणे गृहित धरणे आवश्यक आहे. किंवा जे गॅस कनेक्शन पुरुषांच्या नावावर असतील, त्यांनाही मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजनेचा लाभ द्यायला हवा.
ह्या योजनेचा उद्देश गरीब महिलांना मदत करणे हा असल्याने, ही समस्या लवकर सोडवली जाणे गरजेचे आहे. नाहीतर, गरजेच्या वेळी, त्या महिला परिवारांना मोफत गॅस सिलेंडरचा लाभ मिळणार नाही.
संपूर्ण राज्यात असा प्रकार असेल काय?
या योजनेची प्रत्येक जिल्ह्यात तशीच स्थिती असेल काय, हे पाहणे गरजेचे आहे. कारण गॅस कनेक्शन पुरुषांच्या नावावर असल्यामुळे, राज्यातील जवळपास 70% पेक्षा जास्त गरीब महिला या मोफत गॅस सिलेंडर योजनेचा लाभ घेऊ शकणार नाहीत.
ही एक गंभीर समस्या असून, त्यावर लवकर उपाय शोधणे गरजेचे आहे. तसे न झाल्यास, मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजना अपयशी ठरेल आणि त्यामुळे गरीब महिलांच्या कुटुंबांचा मोठा झटका बसेल.