free travel महाराष्ट्र राज्य परिवहन महामंडळाने (एसटी) प्रवाशांसाठी एक अत्यंत आकर्षक आणि सोयीस्कर योजना सुरू केली आहे, जी “कुठेही फिरा” या नावाने ओळखली जाते. ही योजना 1988 पासून सुरू असून, तिचा उद्देश प्रवाशांना सुलभ आणि किफायतशीर प्रवासाची संधी देणे हा आहे. या लेखात आपण या योजनेची सविस्तर माहिती, तिचे फायदे आणि ती कशी वापरावी याबद्दल जाणून घेणार आहोत.
“कुठेही फिरा” ही योजना प्रवाशांना एक विशेष पास देते, जो त्यांना ठराविक कालावधीत महाराष्ट्रातील कोणत्याही ठिकाणी, कोणत्याही एसटी बसमधून प्रवास करण्याची मुभा देतो. या योजनेमुळे प्रवाशांना प्रत्येक प्रवासासाठी वेगळे तिकीट काढण्याची गरज पडत नाही, ज्यामुळे त्यांचा वेळ आणि पैसा दोन्हीची बचत होते.
पास प्रकार आणि कालावधी
या योजनेअंतर्गत प्रवाशांना दोन प्रकारचे पास उपलब्ध आहेत:
- 4 दिवसांचा पास
- 7 दिवसांचा पास
प्रत्येक पासचा कालावधी त्याच्या जारी करण्याच्या तारखेपासून सुरू होतो आणि निवडलेल्या दिवसांच्या संख्येनुसार संपतो. उदाहरणार्थ, जर तुम्ही 1 ऑक्टोबरला 4 दिवसांचा पास घेतला, तर तो 4 ऑक्टोबरपर्यंत वैध राहील.
4 दिवसांच्या पासची किंमत साधारण श्रेणीसाठी कमी असते, तर 7 दिवसांच्या पासची किंमत थोडी जास्त असते. परंतु लांब कालावधीसाठी 7 दिवसांचा पास अधिक किफायतशीर ठरतो. नेमकी किंमत जाणून घेण्यासाठी प्रवाशांनी जवळच्या एसटी आगारात किंवा एसटीच्या अधिकृत वेबसाइटवर संपर्क साधावा.
पास कसा मिळवावा?
पास मिळवण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
- जवळच्या एसटी आगारात जा: तुमच्या नजीकच्या एसटी आगारातील तिकीट काउंटरवर जा.
- फॉर्म भरा: तेथे उपलब्ध असलेला ऑफलाइन अर्ज फॉर्म भरा. यामध्ये तुमचे नाव, पत्ता, संपर्क क्रमांक, प्रवासाचा कालावधी इत्यादी माहिती भरावी लागेल.
- आवश्यक कागदपत्रे सादर करा: पास मिळवण्यासाठी आधार कार्ड आणि पॅन कार्ड या कागदपत्रांच्या मूळ प्रती आणि झेरॉक्स प्रती सोबत आणा.
- शुल्क भरा: निवडलेल्या पासच्या प्रकारानुसार आणि कालावधीनुसार आवश्यक शुल्क भरा. शुल्क रोख किंवा डेबिट/क्रेडिट कार्डद्वारे भरता येईल.
- पास प्राप्त करा: शुल्क भरल्यानंतर तुम्हाला तुमचा “कुठेही फिरा” पास देण्यात येईल. हा पास काळजीपूर्वक जपून ठेवा, कारण प्रवासादरम्यान तुम्हाला तो दाखवावा लागेल.
पासचे फायदे
- आर्थिक बचत: एकाच पासवर अनेक प्रवास करता येतात, ज्यामुळे प्रत्येक प्रवासासाठी वेगळे तिकीट खरेदी करण्याची गरज पडत नाही.
- वेळेची बचत: तिकीट काउंटरवर रांगेत उभे राहण्याची गरज नाही, ज्यामुळे प्रवासाच्या वेळेची बचत होते.
- लवचिकता: पासधारक कोणत्याही एसटी बसमधून, कोणत्याही मार्गावर प्रवास करू शकतात.
- अंतरराज्य प्रवास: काही विशिष्ट मार्गांवर अंतरराज्य प्रवासही या पासद्वारे शक्य आहे.
- सुलभ नियोजन: आगाऊ पास घेतल्याने प्रवासाचे नियोजन सोपे होते.
पात्र बस सेवा
“कुठेही फिरा” पास धारकांना खालील एसटी बस सेवांमध्ये प्रवास करता येतो:
- साधारण बसेस
- मध्यम आरामदायी बसेस
- आरामदायी बसेस (सीमित मार्ग)
काही विशिष्ट सेवा जसे की शिवशाही, शिवनेरी किंवा अतिआरामदायी बसेस या पासअंतर्गत समाविष्ट नाहीत. त्यासाठी वेगळे तिकीट खरेदी करावे लागेल.
महत्त्वाच्या सूचना
- पास वैयक्तिक आहे आणि हस्तांतरणीय नाही.
- प्रवासादरम्यान पास नेहमी सोबत बाळगा आणि मागणी केल्यावर तो दाखवा.
- पासची वैधता संपल्यानंतर त्याचा वापर करू नका.
- पास हरवल्यास किंवा चोरीला गेल्यास त्वरित एसटी प्रशासनाला कळवा.
योजनेचे विशेष फायदे
महाराष्ट्रातील विविध पर्यटन स्थळांना भेट देऊ इच्छिणाऱ्या प्रवाशांसाठी ही योजना अत्यंत उपयुक्त आहे. एकाच पासवर अनेक ठिकाणे पाहता येतात. उदाहरणार्थ, एखादा पर्यटक 7 दिवसांच्या पासवर मुंबई, पुणे, कोल्हापूर, औरंगाबाद आणि नाशिक अशा विविध शहरांना भेट देऊ शकतो. यामुळे त्याला प्रत्येक प्रवासासाठी वेगळे तिकीट काढावे लागत नाही आणि त्याचा खर्चही कमी होतो.
व्यावसायिक प्रवाशांसाठी सोयीस्कर
ज्यांना कामानिमित्त वारंवार प्रवास करावा लागतो, त्यांच्यासाठी हा पास आर्थिकदृष्ट्या फायदेशीर ठरतो. उदाहरणार्थ, एखाद्या विक्रेत्याला एका आठवड्यात विविध शहरांमध्ये जाऊन आपले उत्पादन विकावे लागत असेल, तर तो 7 दिवसांचा पास घेऊन आपला खर्च कमी करू शकतो.
विद्यार्थ्यांसाठी किफायतशीर
शैक्षणिक सहली किंवा प्रकल्पांसाठी प्रवास करणाऱ्या विद्यार्थ्यांना या योजनेचा मोठा फायदा होतो. एखाद्या महाविद्यालयातील विद्यार्थी गट महाराष्ट्रातील विविध ऐतिहासिक स्थळांना भेट देऊ इच्छित असेल, तर ते या पासच्या माध्यमातून आपला प्रवास खर्च कमी करू शकतात.
कुटुंब प्रवासासाठी उत्तम
सुट्टीच्या काळात कुटुंबासह फिरायला जाणाऱ्यांसाठी हा पास आर्थिक बचतीचा मार्ग ठरतो. एक कुटुंब 4 दिवसांचा पास घेऊन कोकणातील समुद्रकिनारे, रत्नागिरीचा गणपती मंदिर आणि सिंधुदुर्ग किल्ला अशा विविध स्थळांना भेट देऊ शकते.
वृद्ध नागरिकांसाठी सोयीस्कर
ज्येष्ठ नागरिकांना त्यांच्या नातेवाईकांकडे जाण्यासाठी किंवा तीर्थयात्रा करण्यासाठी हा पास उपयोगी पडतो. उदाहरणार्थ, एखादी वृद्ध व्यक्ती शिर्डी, नाशिक आणि त्र्यंबकेश्वर अशा धार्मिक स्थळांना भेट देऊ इच्छित असेल, तर ती एका पासवर हे सर्व प्रवास करू शकते.
महाराष्ट्र राज्य परिवहन महामंडळाची “कुठेही फिरा” योजना प्रवाशांसाठी एक वरदान ठरली आहे. ही योजना प्रवाशांना आर्थिक बचत, वेळेची बचत आणि प्रवासात लवचिकता प्रदान करते.
पर्यटक, व्यावसायिक प्रवासी, विद्यार्थी आणि कुटुंबांसाठी ही योजना अत्यंत लाभदायक आहे. एका पासवर संपूर्ण महाराष्ट्र फिरण्याची संधी मिळते, ज्यामुळे राज्याच्या विविध भागांतील सांस्कृतिक वैविध्य, नैसर्गिक सौंदर्य आणि ऐतिहासिक वारसा अनुभवता येतो.
