free ration and 5 items गणेश चतुर्थीच्या पार्श्वभूमीवर महाराष्ट्र शासनाने ‘आनंदाचा शिधा’ हा उपक्रम राबविण्याचा महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. या उपक्रमाअंतर्गत राज्यातील निर्धन कुटुंबांना फक्त 100 रुपयांत चणाडाळ, तेल, साखर आणि रवा या चार मूलभूत खाद्यपदार्थांचा पुरवठा करण्यात येणार आहे. हा निर्णय गणेशोत्सवाच्या सुखद आणि आनंदाच्या वातावरणाशी घट्ट जोडलेला आहे.
गणेशोत्सवाचे महत्त्व आणि सण म्हणून त्याचे स्वरूप सर्वश्रुत आहे. गणेश चतुर्थीला महाराष्ट्रात अत्यंत मोठ्या प्रमाणावर साजरा केला जातो. घरोघरी पूजा, पश्र्चात् घरोघरी गोडवडा आणि मिष्टान्न यांचा समावेश असतो. याला भक्तिभाव आणि सण म्हणून पाहिले जाते. त्याचा आनंद आणखी वाढवण्याच्या दृष्टीने शासनाने ‘आनंदाचा शिधा’ हा उपक्रम हाती घेतला आहे.
‘आनंदाचा शिधा’ या उपक्रमाखाली काय काय मिळणार?
मखरीमधील गणेश चतुर्थीच्या उत्सवाच्या दिवशी, सरकारच्या अन्न आणि नागरी पुरवठा विभागाकडून वितरित केला जाणारा ‘आनंदाचा शिधा’ खालील वस्तूंचा समावेश असेल:
- चणाडाळ – 1 किलो
- तेल – 1 लिटर
- साखर – 1 किलो
- रवा – 1 किलो
या सर्व वस्तूंचा एकूण खर्च फक्त 100 रुपये असणार आहे. या उपक्रमाला गणेश चतुर्थीचे निमित्त दिले असले, तरी याचा लाभ महाराष्ट्रातील निर्धन कुटुंबांना मिळणार आहे.
कोणाला मिळणार ‘आनंदाचा शिधा’?
‘आनंदाचा शिधा’ हा उपक्रम अंत्योदय अन्न योजना (AAY) शिधापत्रिका धारकांना आणि महाराष्ट्र राज्य राष्ट्रीय खाद्य सुरक्षा अधिनियम (NFSA) अंतर्गत प्राधान्य कुटुंबांना देण्यात येणार आहे.
या उपक्रमाचा लाभ खालील भागांतील शिधापत्रिका धारकांना मिळणार आहे:
- छत्रपती संभाजीनगर विभाग
- अमरावती विभाग
- नागपूर विभागातील वर्धा जिल्हा
या भागांतील सर्व जिल्हा केंद्रात शिधापत्रिका धारकांना हा आनंदाचा शिधा वितरित केला जाणार आहे. तसेच, महाराष्ट्रातील शेतकरी आत्महत्या ग्रस्त जिल्हे म्हणजे छत्रपती संभाजीनगर आणि अमरावती या दोन विभागांतील सर्व जिल्हे आणि नागपूर विभागातील वर्धा जिल्हा या एकूण 14 जिल्ह्यांतील दारिद्र्य रेषेच्या खालील असलेल्या केशरी शिधापत्रिका धारकांनाही या उपक्रमाचा लाभ मिळेल.
याद्वारे शासनाने गणेश चतुर्थीच्या या पवित्र सणाशी संबंधित असणाऱ्या कुटुंबांची काळजी घेतली असून, या कुटुंबांना मूलभूत अन्नधान्य पुरवठा करून त्यांचा आनंद वाढविण्याचा प्रयत्न केला आहे.
‘आनंदाचा शिधा’ उपक्रमाचे महत्त्व:
गणेश चतुर्थीच्या या पवित्र सणाशी संबंधित असलेल्या कुटुंबांना ‘आनंदाचा शिधा’ देण्याचा निर्णय हा गणेशोत्सवाच्या आनंदाशी खूप जवळचा आहे. गणेशोत्सव हा केवळ पूजा-अर्चना पर्यंत मर्यादित नसून, त्यात घरोघरी विविध प्रकारचे मिष्टान्न आणि गोडधोड जेवण तयार केले जाते. या गोडव्याच्या खर्चाला लक्षात घेऊन शासनाने ‘आनंदाचा शिधा’ उपक्रम राबविण्याचा निर्णय घेतला आहे.
खूप जण गणेशोत्सवाच्या दिवशी घरोघरी सार्वजनिक गणेश मूर्तीची स्थापना करतात. त्यावेळी हे गरीब कुटुंब मूलभूत वस्तूंसाठी आणि गोडध्वाच्या तयारीसाठी पैसे खर्च करायला मजबूर होतात. शासनाच्या या उपक्रमाद्वारे त्यांच्या या खर्चावर काहीप्रमाणात ताण कमी होणार आहे.
तसेच, या उपक्रमाद्वारे आनंदाचे वातावरण शिल्लक राखण्याचा प्रयत्न केला आहे. गणेशोत्सव हा केवळ मूर्तीची स्थापना करण्यापुरताच मर्यादित नसून, त्यात घरोघरी पूजा, गोडधोड जेवण आणि आनंदाचे वातावरण तयार करण्याचाही समावेश असतो. त्यामुळे या पैशांच्या संकटात असणाऱ्या कुटुंबांना या सणाच्या आनंदात सहभागी होता येईल.
महाराष्ट्रातील शेतकरी आत्महत्याग्रस्त जिल्ह्यांतील केशरी शिधापत्रिका धारक कुटुंबांनाही याचा लाभ मिळणार आहे. ही कुटुंबे आधीपासूनच आर्थिक संकटाचा सामना करीत असल्यामुळे, त्यांच्यासाठी हा उपक्रम सुद्धा महत्त्वाचा ठरणार आहे.
महाराष्ट्र शासनाच्या अन्न आणि नागरी पुरवठा विभागाने गणेश चतुर्थीच्या पार्श्वभूमीवर ‘आनंदाचा शिधा’ हा उपक्रम राबविण्याचा निर्णय घेतला आहे. या उपक्रमाद्वारे आर्थिक दृष्ट्या दुर्बल असलेल्या कुटुंबांना गणेश चतुर्थीच्या उत्सवाच्या आनंदात सहभागी होता येईल.
या उपक्रमाअंतर्गत फक्त 100 रुपयांत चणाडाळ, तेल, साखर आणि रवा या चार मूलभूत वस्तूंचा पुरवठा करण्यात येणार आहे. या उपक्रमाचा लाभ अंत्योदय अन्न योजना शिधापत्रिका धारकांना, प्राधान्य कुटुंबांना आणि शेतकरी आत्महत्या ग्रस्त क्षेत्रांतील केशरी शिधापत्रिका धारकांना मिळणार आहे.