Fertilizer price 2024 तंत्रज्ञानाने आपल्या जीवनाच्या प्रत्येक क्षेत्रात क्रांतिकारी बदल घडवून आणले आहेत. शेती क्षेत्र देखील यापासून वंचित राहिलेले नाही. पावसाळ्याच्या आगमनासोबत शेतकरी बांधव पेरणीच्या तयारीला लागतात.
या काळात खते, बियाणे आणि इतर आवश्यक साहित्याची खरेदी ही त्यांची प्राथमिक गरज असते. मात्र, बऱ्याचदा खतांच्या किंमतींबाबत अज्ञान आणि बाजारातील अनियमितता यामुळे शेतकऱ्यांची फसवणूक होते. या समस्येवर मात करण्यासाठी भारत सरकारने ‘किसान सुविधा’ या मोबाईल अॅपची निर्मिती केली आहे, जी शेतकऱ्यांना खतांच्या किमती जाणून घेण्यास मदत करते.
किसान सुविधा अॅप: माहितीचा खजिना
हे पण वाचा:
जिओ ची नवीन ऑफर लॉंन्च 199 रुपयांमध्ये 3 महिन्यांची वैधता अमर्यादित कॉलिंग डेटा Jio’s new offer launch
‘किसान सुविधा’ हे अॅप गुगल प्ले स्टोअरवर उपलब्ध आहे. हे अॅप डाउनलोड केल्यानंतर, त्यामध्ये ‘फर्टिलायझर’ या पर्यायावर क्लिक करून शेतकरी खतांचा साठा, किंमती आणि विक्रेत्यांची माहिती मिळवू शकतात. या अॅपमधील ‘फर्टिलायझर प्राईस’ हा विभाग विशेष महत्त्वाचा आहे.
खताच्या किंमती कशा पाहाव्यात?
१. राज्य निवडा: सर्वप्रथम, शेतकऱ्यांना आपले राज्य निवडावे लागते. २. उत्पादन निवडा: त्यानंतर, ‘सिलेक्ट प्रॉडक्ट’ या पर्यायावर क्लिक करून विविध खतांची यादी दिसते. ३. खताचा प्रकार निवडा: यादीतून आवश्यक त्या खताचा प्रकार निवडल्यावर त्याच्या वेगवेगळ्या प्रकारांसह किंमती दर्शविल्या जातात.
या प्रक्रियेद्वारे, शेतकरी आपल्या मोबाईलवरच विविध खतांच्या अद्ययावत किमतींची माहिती मिळवू शकतात.
फायदे आणि महत्त्व
१. पारदर्शकता: या अॅपमुळे खत बाजारात पारदर्शकता येते. शेतकऱ्यांना योग्य किंमत माहीत असल्याने अवाजवी दराने खते विकणाऱ्या विक्रेत्यांना आळा बसतो.
२. निर्णयक्षमता: किंमतींची तुलना करून शेतकरी अधिक चांगल्या प्रकारे निर्णय घेऊ शकतात. त्यांना कोणते खत, कुठून आणि किती प्रमाणात खरेदी करायचे याचा अचूक अंदाज येतो.
३. वेळ आणि पैशांची बचत: दुकानदारांकडे वारंवार जाऊन किंमती विचारण्याऐवजी, घरबसल्या ही माहिती मिळते. यामुळे वेळ आणि प्रवासखर्च वाचतो.
४. शोषणापासून संरक्षण: माहितीच्या अभावामुळे होणारी फसवणूक टाळली जाते. शेतकऱ्यांना त्यांच्या हक्काची जाणीव होते.
५. डिजिटल साक्षरता: अशा उपयुक्त अॅप्सच्या वापरामुळे शेतकऱ्यांमध्ये डिजिटल साक्षरता वाढते.
आव्हाने आणि पुढील वाटचाल
‘किसान सुविधा’ सारख्या अॅप्सची निर्मिती ही निश्चितच स्वागतार्ह बाब आहे. मात्र, अजूनही काही आव्हाने आहेत:
१. इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी: ग्रामीण भागात नेटवर्कची उपलब्धता हे एक मोठे आव्हान आहे. याकरिता दूरसंचार कंपन्यांनी ग्रामीण भागात नेटवर्क विस्तारावर भर देणे गरजेचे आहे.
२. डिजिटल शिक्षण: बऱ्याच शेतकऱ्यांना स्मार्टफोन वापरता येत नाही किंवा अॅप कसे वापरावे हे माहीत नसते. त्यामुळे ग्रामपंचायत, कृषी विभाग यांनी शेतकऱ्यांना प्रशिक्षण देण्याची गरज आहे.
३. अॅपचा प्रसार: ‘किसान सुविधा’ अॅपबद्दल अनेकांना माहिती नाही. शासनाने या अॅपचा व्यापक प्रसार करणे आवश्यक आहे.
४. नियमित अपडेट्स: बाजारभावात सतत बदल होत असतात. त्यामुळे अॅपमधील माहिती नियमितपणे अद्ययावत केली जावी.
‘किसान सुविधा’ अॅपसारख्या तंत्रज्ञान-आधारित उपाययोजना शेतकऱ्यांच्या सक्षमीकरणासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावू शकतात. माहितीच्या या युगात, अशा साधनांचा पुरेपूर वापर करून घेतला तर शेतकऱ्यांचे हित जोपासले जाईल आणि कृषी क्षेत्राला नवसंजीवनी मिळेल. तंत्रज्ञान हे शेतकऱ्यांच्या प्रगतीचे साधन बनले पाहिजे, हेच या उपक्रमाचे ध्येय आहे.
