domestic gas cylinders उद्यापासून (26 जुलै 2024) देशभरातील घरगुती गॅस वापरणाऱ्या नागरिकांसाठी एक मोठी खुशखबर आहे. सरकारने घरगुती गॅस सिलेंडरच्या किमतीत ₹100 ची कपात जाहीर केली आहे.
या निर्णयामुळे आता 14.2 किलोच्या घरगुती गॅस सिलेंडरची किंमत ₹802.50 इतकी होणार आहे. ही नवीन किंमत देशभरातील सर्व शहरांमध्ये लागू होईल. या लेखात आपण या कपातीचे कारण, त्याचे परिणाम आणि सामान्य नागरिकांवर होणारा प्रभाव याबद्दल सविस्तर चर्चा करणार आहोत.
गेल्या काही महिन्यांतील किमतींचा आढावा: गेल्या काही महिन्यांत घरगुती गॅस सिलेंडरच्या किमतीत सातत्याने वाढ होत होती. एप्रिल 2024 मध्ये, गॅस सिलेंडरची किंमत ₹900 पर्यंत पोहोचली होती, जी गेल्या अनेक वर्षांतील सर्वाधिक किंमत होती.
मे आणि जून 2024 मध्ये ही किंमत ₹902.50 वर स्थिर राहिली. या वाढत्या किमतींमुळे सर्वसामान्य जनतेवर मोठा आर्थिक ताण पडत होता. अनेक कुटुंबांना त्यांच्या मासिक बजेटमध्ये बदल करावे लागले होते.
नवीन किंमत आणि कपातीचे प्रमाण: आता सरकारने घोषित केलेल्या नवीन किमतीनुसार, 14.2 किलोच्या घरगुती गॅस सिलेंडरसाठी ग्राहकांना फक्त ₹802.50 मोजावे लागतील. ही किंमत गेल्या महिन्याच्या तुलनेत ₹100 ने कमी आहे. एप्रिल 2024 मधील सर्वोच्च किमतीच्या (₹900) तुलनेत आता ₹97.50 ची घट झाली आहे. ही कपात सामान्य नागरिकांसाठी मोठा दिलासा ठरणार आहे.
कपातीमागील कारणे: सरकारने ही कपात करण्यामागे प्रामुख्याने आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतील LPG च्या किमतीत झालेली घसरण हे कारण सांगितले आहे. जागतिक बाजारात कच्च्या तेलाच्या किमतीत झालेल्या घसरणीचा परिणाम LPG च्या किमतीवर झाला आहे. याशिवाय, सरकारने महागाईचा भार कमी करण्यासाठी हा निर्णय घेतला असल्याचेही स्पष्ट केले आहे.
सामान्य नागरिकांवर होणारा प्रभाव: या किंमत कपातीचा सर्वात मोठा फायदा सामान्य नागरिकांना होणार आहे. विशेषतः मध्यमवर्गीय आणि गरीब कुटुंबांना याचा मोठा दिलासा मिळणार आहे. दरमहा ₹100 ची बचत ही छोटी रक्कम वाटत असली, तरी वर्षभरात ही रक्कम ₹1200 होते, जी अनेक कुटुंबांसाठी महत्त्वाची आहे. याशिवाय, महागाईच्या काळात अशी कोणतीही बचत स्वागतार्ह असते.
व्यावसायिक गॅस सिलेंडरवरील परिणाम: या कपातीचा लाभ केवळ घरगुती गॅस वापरणाऱ्या ग्राहकांनाच मिळणार आहे. व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किमतीत कोणताही बदल करण्यात आलेला नाही. त्यामुळे रेस्टॉरंट्स, हॉटेल्स आणि इतर व्यावसायिक आस्थापनांना यापूर्वीप्रमाणेच किंमत मोजावी लागणार आहे.
प्रादेशिक भिन्नता: सरकारने जरी देशभरात समान किंमत लागू केली असली, तरी राज्य आणि शहरानुसार गॅस सिलेंडरच्या किमतीत किंचित फरक असू शकतो. हा फरक प्रामुख्याने वाहतूक खर्च आणि स्थानिक करांमुळे उद्भवतो. त्यामुळे ग्राहकांनी त्यांच्या शहरातील अचूक किंमत जाणून घेण्यासाठी स्थानिक गॅस वितरक किंवा इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (IOCL) च्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी.
भविष्यातील अपेक्षा: सरकारच्या या निर्णयामुळे पुढील काही महिने किमती स्थिर राहण्याची शक्यता आहे. तथापि, आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतील उतार-चढावांचा परिणाम भविष्यातील किमतींवर होऊ शकतो. जर कच्च्या तेलाच्या किमती पुन्हा वाढल्या, तर गॅस सिलेंडरच्या किमतीतही वाढ होण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.
घरगुती गॅस सिलेंडरच्या किमतीत झालेली ही कपात सामान्य नागरिकांसाठी नक्कीच दिलासादायक आहे. महागाईच्या या काळात अशी कोणतीही बचत स्वागतार्ह असते.
गॅस वापरात काटकसर करणे आणि पर्यायी ऊर्जा स्रोतांचा वापर वाढवणे हे दीर्घकालीन दृष्टीने फायदेशीर ठरेल. सरकारने यापुढेही अशा प्रकारच्या जनहिताच्या निर्णयांकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे, जेणेकरून सर्वसामान्य नागरिकांच्या जीवनमानात सुधारणा होईल.