Compensation crop damage नांदेड जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वाची आनंदाची बातमी समोर आली आहे. फेब्रुवारी, मार्च, एप्रिल आणि मे या महिन्यांमध्ये झालेल्या अवकाळी पावसामुळे शेतपिकांचे झालेले नुकसान भरून काढण्यासाठी शासनाने २८ कोटी ७२ लाख ३६ हजार रुपयांचा निधी मंजूर केला आहे. या निधीमुळे हजारो शेतकऱ्यांना दिलासा मिळणार आहे.
नुकसान भरपाईचे वितरण
या नुकसान भरपाईचे वितरण खालीलप्रमाणे केले जाणार आहे:
१. फेब्रुवारी: २०,७०० शेतकऱ्यांच्या ११,९११ हेक्टर क्षेत्रावरील पिकांसाठी २० कोटी ६२ लाख ७३ हजार ८०० रुपये.
२. मार्च: २,९०० शेतकऱ्यांच्या २४७ हेक्टर क्षेत्रासाठी २ कोटी ८२ लाख १६ हजार रुपये.
३. एप्रिल: १,७३३ शेतकऱ्यांच्या १,०६४ हेक्टर क्षेत्रासाठी २ कोटी ८८ लाख ७२ हजार ८१६ रुपये.
४. मे: ९२३ शेतकऱ्यांच्या ७४५ हेक्टर क्षेत्रासाठी २ कोटी ३९ लाख ९ हजार रुपये.
तालुकानिहाय वाटप
नुकसान भरपाईचे तालुकानिहाय वाटप पुढीलप्रमाणे आहे:
१. मुखेड: १ कोटी ९० लाख ४५ हजार २०० रुपये
२. धर्माबाद: १ कोटी २८ लाख ९४ हजार रुपये
३. उमरी: १४ कोटी ९५ लाख ३०,००० रुपये
४. भोकर: ३५ लाख १६ हजार रुपये
५. नांदेड: १९ लाख ८४ हजार ३,८४० रुपये
६. अर्धापूर: ३६ हजार ७६० रुपये (मे महिना)
७. लोहा: ४ लाख २१ हजार २०० रुपये (मे महिना), १ लाख ५९ हजार ७६० रुपये (एप्रिल)
८. बिलोली: ४३ हजार २०० रुपये (मे महिना)
९. देगलूर: ३० लाख ८४ हजार रुपये
१०. माहूर: २८ लाख ८५ हजार रुपये (एप्रिल)
११. मुदखेड: ५ लाख ४० हजार रुपये (एप्रिल)
१२. नायगाव: २९ लाख ३७ हजार रुपये (मार्च)
शेतकऱ्यांना मिळणार दिलासा
नांदेड जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांना गेल्या काही महिन्यांत अनेक नैसर्गिक आपत्तींचा सामना करावा लागला. फेब्रुवारी ते मे या कालावधीत अवकाळी पाऊस, अतिवृष्टी आणि गारपीट यांमुळे शेतपिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले. या परिस्थितीत शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत देण्यासाठी आणि पुढील हंगामासाठी त्यांना प्रोत्साहन देण्यासाठी शासनाने हा निर्णय घेतला आहे.
प्रक्रिया आणि पात्रता
१. बाधित शेतकऱ्यांच्या याद्या डीबीटी पोर्टलवर अपलोड करण्यात आल्या आहेत.
२. संबंधित तहसीलदारांना याबाबत निर्देश देण्यात आले आहेत.
३. शेतकऱ्यांनी आपले नाव यादीमध्ये आहे की नाही हे तपासून पाहावे.
४. ज्या शेतकऱ्यांच्या खात्यावर २,००० रुपये जमा झाले आहेत, त्यांनी देखील यादीमध्ये आपले नाव तपासावे.
प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेचा लाभ
हे पण वाचा:
पीएम किसान योजनेचे 4000 या दिवशी शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा होणार पहा तारीख आणि वेळ PM Kisan
नुकसान भरपाईव्यतिरिक्त, नांदेड जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांना प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेचा (पीएमएफबीवाय) लाभ देखील मिळत आहे. नुकतेच, जिल्हाधिकारी अभिजित राऊत यांनी जाहीर केले की, या योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना ३११ कोटी रुपयांची अग्रीम रक्कम मंजूर करण्यात आली आहे. ही रक्कम पीक विमाधारक शेतकऱ्यांना २५% अग्रीम नुकसान भरपाई म्हणून देण्यात येणार आहे.
शेतकऱ्यांसाठी इतर उपाययोजना
१. खरीप हंगाम २०२३ ते रब्बी हंगाम २०२५-२६ या कालावधीसाठी प्रधानमंत्री पीक विमा योजना लागू करण्यात आली आहे.
२. या योजनेंतर्गत, पीक वाढीच्या विविध अवस्थांमध्ये होणाऱ्या नुकसानीसाठी भरपाई निश्चित करण्यात आली आहे.
३. जिल्हा समूहामध्ये जमा विमा हप्ता रक्कम १०० कोटी असल्यास आणि देय नुकसान भरपाई ११५ कोटी असल्यास, शेतकऱ्यांना संपूर्ण नुकसान भरपाई मिळेल.
४. अतिवृष्टीमुळे झालेल्या नुकसानीसाठी देखील विशेष मदत जाहीर करण्यात आली आहे. उदाहरणार्थ, २७ व २८ जुलै २०२३ रोजी नांदेड शहरात झालेल्या अतिवृष्टीमुळे घरात पाणी शिरून संसारोपयोगी साहित्याचे नुकसान झालेल्या नागरिकांना आर्थिक मदत देण्यात आली.
हे पण वाचा:
वर्षाला 5000 रुपये जमा करा आणि 5 वर्षाला मिळवा 8,40,435 रुपये पहा नवीन स्कीम SBI RD Scheme
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाच्या सूचना
१. शेतकऱ्यांनी आपल्या नावाची नोंद योग्य यादीमध्ये आहे का याची खातरजमा करावी.
२. नुकसान भरपाईची रक्कम मिळाल्यानंतर त्याचा योग्य वापर करावा.
३. भविष्यातील हंगामासाठी पीक विमा उतरवण्याचे महत्त्व लक्षात ठेवावे.
४. स्थानिक कृषी अधिकाऱ्यांशी संपर्कात राहून अधिक माहिती आणि मार्गदर्शन घ्यावे.
५. शासनाच्या विविध कृषी योजनांची माहिती घेऊन त्यांचा लाभ घ्यावा.
नांदेड जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांना मिळालेली ही नुकसान भरपाई त्यांच्यासाठी मोठा दिलासा ठरणार आहे. या निधीमुळे शेतकरी पुढील हंगामासाठी तयारी करू शकतील आणि त्यांच्या आर्थिक स्थितीला काही प्रमाणात आधार मिळेल.
हवामान बदलाच्या आव्हानांना तोंड देण्यासाठी दीर्घकालीन उपाययोजना आणि शाश्वत शेती पद्धतींचा अवलंब करणे महत्त्वाचे आहे. शासन आणि शेतकरी यांच्यातील सहकार्य आणि संवाद वाढवून भविष्यातील अशा संकटांना अधिक प्रभावीपणे तोंड देता येईल.