electricity bill waiver गेल्या काही वर्षांमध्ये, देशात महागाईच्या वाढत्या दराबरोबरच वीज दरांमध्येही लक्षणीय वाढ झाली आहे. याचा परिणाम म्हणून नागरिकांवर येणारा आर्थिक भार वाढत चालला आहे. अनेकांना दरमहा वीज बिल भरणे परवडेनासे झाले असून काहींच्या थकबाकीही वाढत आहेत. या समस्येवर तोडगा म्हणून सरकारने अलीकडेच काही नवीन योजना आणि नियम लागू केले आहेत ज्यामुळे ग्राहकांची चिंता कमी होण्याची आशा आहे.
यापैकीच एक पाऊल म्हणजे देशभरात जुन्या विद्युत मीटर्सऐवजी स्मार्ट मीटर्सची स्थापना सुरू झाली आहे. स्वयंचलित यंत्रणेद्वारे काम करणारी ही स्मार्ट मीटर्स ग्राहकांना अनेक सुविधा देणार आहेत. प्रीपेड रिचार्जसारख्या सुविधांमुळे ग्राहकांना आता वीज वापराएवढेच बिल भरता येईल. शिवाय, स्मार्ट मीटर्समुळे मीटर बिघाडामुळे येणारे अतिरिक्त बिलिंग आणि विजेचा गैरवापर टाळता येईल.
या प्रगत मीटरिंग सिस्टीमद्वारे वीज कंपन्यांना त्यांचे वितरण प्रभावीपणे करता येईल. रिअल-टाईम डेटाच्या आधारे वीज वितरण आणि वीज निर्मितीचे अचूक नियोजन केले जाऊ शकेल. दुसरीकडे, स्मार्ट मीटर असलेल्या ग्राहकांना देखील आपल्या मोबाइल किंवा संगणकावरून नियमित वीज वापर तपासणे सोपे जाईल. विजेचा वापर समजल्याने प्रत्येकाला तो नियंत्रित करणे सहज शक्य होईल.
या तांत्रिक बदलांचा दूरगामी परिणाम म्हणजे विजेची बचत होणे हा आहे. वायफळ वापर टाळल्याने विजेचा अपव्यय कमी होऊन ऊर्जा स्त्रोतांचे संवर्धन होईल. यामुळे ग्राहकांच्या खिशाला आणि पर्यावरणाला देखील दिलासा मिळेल.
दुसरीकडे, सरकारने अनेक राज्यांमध्ये एक वीज बिल माफी योजनाही सुरू केली आहे. दीर्घकाळापासून वीज बिलाची थकबाकी असलेल्या ग्राहकांना या योजनेचा लाभ होईल. सरकारने या थकबाकीची रक्कम स्वतः भरण्याचा निर्णय घेतला असून ग्राहकांना याची चिंता करण्याचे कारण उरणार नाही. जुन्या थकबाकीतून मिळालेली मुक्तता खचित ग्राहकांसाठी दिलासादायक ठरेल.
थोडक्यात, केंद्र आणि राज्य सरकारांनी वीज ग्राहकांना दिलासा देण्यासाठी महत्त्वपूर्ण पावले उचलली आहेत. स्मार्ट मीटर्समुळे त्यांना वीज वापराचे आणि बिलिंगचे अधिक नियंत्रण मिळणार आहे. वीज मंडळांना देखील वीज वितरण अधिक कार्यक्षमतेने करता येईल.
याशिवाय, वीज बिल माफी योजनेमुळे नागरिकांच्या आर्थिक चिंता कमी होतील. विजेच्या क्षेत्रात होत असलेले हे बदल निश्चितच ग्राहकहिताचे असून भविष्यात ऊर्जा व्यवस्थापन अधिक सुयोग्य होण्यास मदत करतील.