Government Scheme महत्वाच्या या क्षेत्राला सरकारकडून विविध प्रकारे पाठिंबा दिला जातो. यामध्ये शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्थितीत सुधारणा करण्यासाठी राबविण्यात येणाऱ्या योजनांचा समावेश होतो.
पीएम किसान मानधन योजना ही त्याच दृष्टीने सुरू करण्यात आलेली एक महत्वाकांक्षी योजना आहे. या योजनेअंतर्गत 18 ते 40 वर्षे वयोगटातील शेतकऱ्यांना साठ वर्षे पूर्ण झाल्यावर प्रत्येक महिन्याला तीन हजार रुपये पेन्शन मिळणार आहे.
योजनेची संकल्पना व उद्दिष्टे:
पीएम किसान मानधन योजनेचा मुख्य उद्देश शेतकऱ्यांच्या आर्थिक सुरक्षिततेचा आधार निर्माण करणे हा आहे. या योजनेद्वारे शेतकरी वृंदाला वयाच्या साठ व्या वर्षी अवकाशकालीन आर्थिक सुरक्षा उपलब्ध करून देण्याचा प्रयत्न करण्यात आला आहे.
योजनेत 18 ते 40 वर्षे वयोगटातील शेतकऱ्यांना सहभागी होता येते. जर कोणी शेतकरी या योजनेत 18 व्या वर्षापासून सहभागी झाला तर त्याला 55 रुपये प्रतिमहिना गुंतवावे लागतात. तर जर 40 व्या वर्षी सहभागी झाला तर त्याला 200 रुपये प्रतिमहिना गुंतवावे लागतात.
या गुंतवणुकीमुळे साठ वर्षानंतर शेतकऱ्याला दरमहा तीन हजार रुपये पेन्शन मिळणार आहे. या योजनेत सहभागी होण्यासाठी शेतक-यांची जमीन दोन हेक्टरपेक्षा कमी असणे आवश्यक आहे.
हे पण वाचा:
लाडकी बहीण योजनेच्या तिसऱ्या हफ्त्याचे पैसे या दिवशी खात्यात जमा होणार installment of Ladki Bahin Yojana
योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांना किती पैसे गुंतवावे लागतात?
पीएम किसान मानधन योजनेत सहभागी होण्यासाठी शेतकऱ्यांना काही रकमेची गुंतवणूक करावी लागते. या गुंतवणुकीच्या रकमेत उम्र घटक महत्त्वाचा आहे.
जर कोणी शेतकरी या योजनेत 18 वर्षांच्या वयात सहभागी झाला तर त्याला दरमहा 55 रुपये गुंतवावे लागतात. तर जर कोणी शेतकरी 40 व्या वर्षी सहभागी झाला तर त्याला दरमहा 200 रुपये गुंतवावे लागतात.
या गुंतवणुकीची वेळ 60 वर्षांपर्यंत असते. म्हणजेच शेतकरी जेव्हा 18 वर्षांची वय गाठतात तेव्हा ते योजनेत सहभागी होऊ शकतात आणि 60 वर्षे वय पूर्ण झाल्यानंतर त्यांना पेन्शन मिळू लागते.
या योजनेत दोन हेक्टरपेक्षा कमी जमीन असणारे शेतकरी सहभागी होऊ शकतात. या योजनेचा लाभ फक्त शेतकऱ्यांनाच मिळतो. इतर सर्वसामान्य नागरिकांना या योजनेचा लाभ घेता येत नाही.
केंद्र सरकारची वेगळी महत्वाची योजना
पीएम किसान मानधन योजनेव्यतिरिक्त केंद्र सरकारने शेतकऱ्यांसाठी ‘पीएम किसान सन्मान निधी’ ही योजनाही सुरू केली आहे.
या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना दरवर्षी सहा हजार रुपये मदत दिली जाते. ही रक्कम तीन समान हप्त्यात दिली जाते. पहिला हप्ता ऑक्टोबर-नोव्हेंबर मधील, दुसरा हप्ता एप्रिल-मे मधील आणि तिसरा हप्ता ऑगस्ट-सप्टेंबर मधील असतो.
या मदतीची प्रत्यक्षात शेतकऱ्यांना कशी मदत होते? या योजनेतून शेतकऱ्यांना खतांच्या खरेदीसह, बियाणांच्या खरेदीसह, कृषी यंत्रसामग्रीच्या खरेदीसह अनुष्ठानिक खर्चसाठी मदत मिळते.
याव्यतिरिक्त पीएम किसान सन्मान निधी योजनेतून ती कुटुंबे जे शेतकरी नाहीत, परंतु इतर कार्य करणारे पुरुष किंवा महिला कर्मचारी आहेत, त्यांनासुद्धा लाभ दिला जात आहे.
सर्वोत्तम शेतमालाला भाव
केंद्र सरकारने स्थापन केलेल्या ‘ई-नॅम’ या ऑनलाइन व्यापार मंचामुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतमालाला उत्तम भाव मिळणार आहे. ‘ई-नॅम’ या मंचामुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतमालाचा योग्य भाव मिळण्यास मदत होत आहे.
यासाठी ज्या पावलांवर सरकार पुढे वाढत आहे ते म्हणजे- मफ़ंडी सुधारणा, कृषी उत्पन्न विक्री (विकास व अधिनियम) 2020 आणि कृषी सेवा व पुरवठा अधिनियम 2020 हे आहेत.
यांसह शेतकऱ्यांना उत्पादन वाढीसाठी, प्रक्रिया शक्ती वाढीसाठी व वस्तू निर्यातीसाठी सरकार विविध उपाय करीत आहे.
भविष्यात शेतकऱ्यांच्या आर्थिक सुरक्षेत सुधारणा होण्यास मदत होईल
हे पण वाचा:
नवरात्री पूर्वी कर्मचाऱ्यांच्या महागाई भत्यात मोठी वाढ! पहा पगारात किती झाली वाढ allowance of employees
पीएम किसान मानधन योजनेतून शेतकऱ्यांच्या वयाच्या साठ व्या वर्षी त्यांना महिना तीन हजार रुपये पेन्शन मिळणार आहे. या योजनेतून शेतकऱ्यांच्या भविष्यकालीन आर्थिक सुरक्षेत मोठी सुधारणा होणार आहे.
तसेच पीएम किसान सन्मान निधी योजनेतून त्यांना आधीचा मदत प्राप्त होत असल्याने त्यांना खतांच्या खरेदी, बियाणे खरेदी, कृषी यंत्रसामग्री खरेदी इत्यादींसाठी मदत मिळत आहे.
या दोन्ही योजनांमुळे शेतकऱ्यांच्या आर्थिक तोंडवळ्यात सुधारणा होण्यास मदत होणार आहे. त्यामुळे ह्या योजनांचा लाभ घेऊन शेतकरी सक्षम होतील आणि त्यांचा जीवनस्तर उंचावण्यास मदत होईल.
