rules of ST bus महाराष्ट्र राज्य परिवहन महामंडळाने (एसटी) एक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. सोमवारपासून राज्यातील एसटी बसच्या तिकिटांच्या दरात वाढ करण्यात येणार आहे. या निर्णयामुळे लाखो प्रवाशांना आर्थिक फटका बसणार आहे. शिंदे सरकारच्या या घोषणेमुळे राज्यभरात चर्चा सुरू झाली आहे.
एसटी: महाराष्ट्राची जीवनवाहिनी
महाराष्ट्रातील प्रवासाचे प्रमुख साधन म्हणून एसटी ओळखली जाते. “लाल परी” या नावाने प्रसिद्ध असलेल्या या बस सेवेचा वापर दररोज लाखो प्रवासी करतात. राज्यातील दुर्गम भागांना जोडणारी ही सेवा विशेषतः ग्रामीण भागातील लोकांसाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे. शिवाय, अनेक लोक महाराष्ट्राबाहेरून राज्यात येण्यासाठीही एसटीचा वापर करतात.
हे पण वाचा:
या महिलांना मिळणार मोफत शिलाई मशीन आणि मिळवा 10,000 रुपये पहा अर्ज प्रक्रिया free sewing machine
भाडेवाढीची कारणे आणि परिणाम
गेल्या काही वर्षांत एसटी महामंडळाला अनेक आर्थिक अडचणींना सामोरे जावे लागले आहे. कोविड-19 च्या काळात प्रवासी संख्या कमी झाल्याने महसुलात मोठी घट झाली. त्यानंतर इंधन दरवाढ आणि वाहनांच्या देखभालीचा खर्च वाढल्याने महामंडळावर आर्थिक ताण वाढला. या पार्श्वभूमीवर भाडेवाढ करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.
मात्र, या भाडेवाढीचा सर्वसामान्य प्रवाशांच्या खिशावर मोठा परिणाम होणार आहे. विशेषतः रोज प्रवास करणाऱ्या विद्यार्थी आणि नोकरदार वर्गाला याचा फटका बसणार आहे. तसेच ग्रामीण भागातील लोकांना शहरात येण्या-जाण्यासाठी अधिक खर्च करावा लागणार आहे.
मुंबई-रत्नागिरी मार्गावरील भाडेवाढ
या भाडेवाढीचे एक उदाहरण म्हणून मुंबई ते रत्नागिरी या लोकप्रिय मार्गावरील दरवाढ पाहू शकतो. या मार्गावर सध्या एमएसआरटीसी बस सेवा उपलब्ध आहे. नवीन दरवाढीनुसार:
- मुंबई ते रत्नागिरी प्रवासासाठी आता ५७५ रुपये मोजावे लागतील. यापूर्वी हे भाडे ५२५ रुपये होते.
- रत्नागिरी ते मुंबई प्रवासासाठीही ५७५ रुपये आकारले जातील.
- रत्नागिरी-बोरीवली मार्गावर पूर्वी ५५० रुपये भाडे होते, ते आता ६०६ रुपये झाले आहे.
या भाडेवाढीमुळे प्रत्येक प्रवासासाठी सरासरी ५० रुपयांची वाढ झाली आहे.
हे पण वाचा:
तिसऱ्या हफ्त्याची तारीख ठरली! महिलांच्या खात्यात जमा होणार 4500 रुपये 3rd installment ladaki bahin
सीझनल भाडेवाढ आणि नियम
एसटी महामंडळाकडून वेळोवेळी सीझनल भाडेवाढ केली जाते. विशेषतः सुट्ट्यांच्या काळात किंवा सणांच्या दिवसांमध्ये प्रवाशांची संख्या वाढते, त्यावेळी भाड्यात वाढ केली जाते. मात्र, या वाढीसाठी काही नियम आणि अटी असतात. सध्या एसटी महामंडळाचा सीझन सुरू असल्याने, त्यांच्या नियमानुसार भाडेवाढ करण्यात आली आहे.
प्रवाशांसाठी पर्यायी व्यवस्था
भाडेवाढीमुळे अनेक प्रवाशांना पर्यायी व्यवस्था शोधावी लागणार आहे. काही लोक खासगी वाहतूक सेवांकडे वळू शकतात, तर काहींना आपला प्रवास मर्यादित करावा लागेल. मात्र, ग्रामीण भागात एसटीला पर्याय नसल्याने तेथील लोकांना भाडेवाढ स्वीकारावी लागणार आहे.
एसटी महामंडळासमोरील आव्हाने
भाडेवाढ करूनही एसटी महामंडळासमोर अनेक आव्हाने आहेत:
हे पण वाचा:
ई-श्रम कार्ड धारकांच्या खात्यात 3000 रुपये जमा होण्यास सुरुवात येथून पहा नवीन यादी E-Shram card
- वाहनांची देखभाल आणि नूतनीकरण
- इंधन खर्चात बचत
- प्रवाशांना चांगल्या सुविधा देणे
- खासगी वाहतूक कंपन्यांशी स्पर्धा
- कर्मचाऱ्यांचे वेतन आणि इतर खर्च
या सर्व आव्हानांना तोंड देत एसटी सेवा सुरळीत ठेवणे हे महामंडळासमोरील मोठे आव्हान आहे.
महाराष्ट्राच्या वाहतूक व्यवस्थेत एसटी महामंडळाचे स्थान अनन्यसाधारण आहे. मात्र, वाढत्या खर्चामुळे भाडेवाढ अपरिहार्य झाली आहे. या परिस्थितीत प्रवाशांना आर्थिक भार सोसावा लागणार असला, तरी एसटी सेवा सुरळीत राहणे महत्त्वाचे आहे.
